EU-parlement wil nieuwe veredelingstechnieken

Het besluit van het parlement betekent dat gewassen die met behulp van NGT zijn ontwikkeld, en die ook via gangbare veredeling zouden kunnen worden gekweekt, een minder strenge toelating moeten doorstaan. Voorstanders zeggen dat de landbouw de nieuwe technieken nodig heeft, omdat het de concurrentie anders niet aankan. Tegenstanders vinden dat het veel te ver gaat.

Nieuwe Genomische Technieken, zoals Crispr-Cas, maken het mogelijk erfelijk eigenschappen van organismen te knippen en te plakken. Zo kunnen er veel makkelijker gewassen worden gemaakt die ofwel mooier, lekkerder of klimaatbestendiger zijn. Nieuwe veredelingstechnieken verkorten de tijd die gemoeid is met de ontwikkeling van nieuwe gewassen. Met NGT kunnen gewassen duurzamer en veerkrachtiger worden gemaakt, zeggen voorstanders. Ook kan het boeren helpen met duurzaamheid.

Voor- en nadelen

Het plan om NGT-gewassen en traditionele gewassen aan elkaar gelijk te maken, leidde eerder al tot hevige discussies. Europarlementariër Jan Huitema (VVD), die zich al jaren bezig houdt met het dossier, is blij met de zegen van het Europees Parlement. “Met nieuwe veredelingstechnieken kunnen we de natuurlijke verdedigingsmechanismen weer terugkrijgen in onze voedselgewassen, zoals aardappelen en granen”, stelt hij. “Daarmee zijn ze beter beschermd tegen ziekten, plagen en droogte.”

Anja Hazekamp (PvdD) is juist bezorgd over de mogelijke negatieve gevolgen voor milieu en volksgezondheid. Door het gelijktrekken van traditionele en NGT-gewassen, wordt de eerder verplichte veiligheidsbeoordeling namelijk opgeschort. Hazekamp verklaart: “De beoordeling is van groot belang om risico’s van gentechgewassen voor de natuur en onze gezondheid uit te sluiten. Het is zeer zorgelijk dat deze nu zomaar in ons milieu en op ons bord terecht komen als deze wet doorgaat.”

Geen GMO’s

De verdeeldheid in het parlement bleek bij de stemming. Een krappe meerderheid van 307 parlementsleden stemde voor stemde, 263 leden waren tegen. Europarlementariër Bert-Jan Ruissen (SGP) benadrukt dat “met nieuwe veredelingstechnieken het proces van veredeling aanzienlijk wordt bekort. En dat zonder soort-vreemde genen in te brengen, zoals dat bij GMO’s wel het geval is.”

Transparantie

Aan de andere kant benadrukt Hazekamp de noodzaak om voorzichtig te blijven en te zorgen voor voldoende transparantie en controlemechanismen. Ze hecht groot belang aan keuzevrijheid voor consumenten en biologische boeren, ondanks het feit dat het Europees Parlement wil dat er op etiketten staat dat het product met NGT is gemaakt.

“Maar”, zo stelt zij, “er worden geen maatregelen genomen om te voorkomen dat biologische gewassen op de akker worden vermengd met gentechgewassen. Daardoor wordt ook verderop in de voedselketen een gentechvrije keuze heel moeilijk.”

Nu het Europees Parlement heeft gestemd, beginnen de onderhandelingen met de EU-lidstaten. De landbouwministers kunnen nog veranderingen in het voorstel afdwingen. In oktober afgelopen jaar zag een meerderheid van de Tweede Kamer meer NGT’s nog niet zitten.