Een eg moest heen en weer schommelen om de grond goed te verkruimelen. Het werktuig zag er simpel uit maar er was een hoop vakmanschap nodig om het te maken. Een nieuw exemplaar kostte, afhankelijk van de uitvoering, tussen de 200 en 400 gulden (90 en 180 euro). Dat was een hele investering. - Foto: Misset BoerenlevenAchtergrond

Eggen in 1963: op het oog simpel werktuig, maar wat een vernuft

Een raamwerk met pinnen eronder, dat is even kort door de bocht een eg. Maar de stand en vorm kwam heel precies. Er waren veel varianten.

Op deze foto uit 1963 trekt een span paarden een eg. Eggen gebeurde vooral om geploegde grond te verkruimelen zodat er een fijn zaaibed ontstond. Een eg was er in allerlei variaties die van streek tot streek konden verschillen, deels had dat met de grondsoort te maken.

Hout of ijzeren pinnen

In grote lijnen ging het om een raamwerk met aan de onderkant houten of metalen tanden die door de bovenlaag van de grond sneden. Die tanden waren soms aan de zijkanten afgeplat, soms alleen aan de onderkant. De goedkoopste varianten waren van hout, wie meer te besteden had kocht een eg met ijzeren pinnen.

Vaak waren de voorste tanden korter dan de achterste om te voorkomen dat het werktuig zich te veel in de grond zou graven. Tanden waren er in verschillende lengtes, ook het raamwerk varieerde in afmeting.

Paarden

Omdat veel boeren hun paarden al verruild hadden voor een trekker, wilden ze hun werktuigen daar ook achter kunnen hangen. Dat werkte echter niet altijd even goed. Eggen met paarden, zorgde haast als vanzelf voor de benodigde schommelende beweging maar om dat met een trekker ook voor elkaar te krijgen, moest de eg hoog aangespannen worden. Het linke was dat als de aanspanning te hoog zat en boven de as uitkwam, er een groot risico was dat het hele zaakje achterover zou kieperen.

Kortom, het was even zoeken hoe het tafereel van de foto omgezet kon worden in iets vergelijkbaars, maar dan met een trekker ervoor.

In de rubriek Zo ging het toen gaan we terug in de tijd. Boerderij bestaat al meer dan 100 jaar en aan de hand van foto's uit het archief kijken we naar de agrarische sector in de vorige eeuw. Benieuwd naar meer historie? Check het dossier Zo ging het toen.

Reacties

  1. Al vrij snel ontstonden de aangedreven schudeg en in 1968 de kopeg van Lely. Een trekker is natuurlijk meer dan een mechanisch paard.

Beheer
WP Admin