De Maas bij Gennep. Duitse onderzoekers twijfelen aan de herkomst van glyfosaat in rivieren. Maar volgens Peter Leendertse van het CLM blijkt uit metingen langs en in de Maas wel degelijk dat er een verband is tussen de gevonden gehalten glyfosaat en AMPA en het gebruik van het gewasbeschermingsmiddel. – Foto:: Frans Lemmens/Hollandse Hoogte/ANP AlgemeenNieuws

Duits onderzoek naar glyfosaat in rivieren krijgt bij publicatie al een vraagteken

Heeft glyfosaat in het milieu een andere bron dan de landbouw? Een publicatie van onderzoekers van de Universität Tübingen in Duitsland suggereert dat het meeste glyfosaat in de rivieren misschien helemaal niet uit de landbouw afkomstig is.

Peter Leendertse, adviseur van het onderzoeks- en adviesbureau CLM, houdt zich al jaren bezig met gewasbeschermingsmiddelen, zoals onkruidbestrijder glyfosaat. Hij zet bij een eerste lezing meteen al een paar kanttekeningen bij het Duitse onderzoek naar glyfosaat. Een daarvan is dat zelfs als de conclusies kloppen, dat geen reden is om het gebruik van glyfosaat in de landbouw niet langer te verminderen.

Leendertse ziet dat in de wetenschappelijke literatuur veel over glyfosaat geschreven wordt. “Je kunt zo tien artikelen vinden die concluderen dat er niets aan de hand is met glyfosaat. Maar je vindt ook zo tien artikelen dat glyfosaat wel een probleem is.”

Het artikel, dat verscheen in het tijdschrift Water Research, maakt in de kop al een voorbehoud bij de conclusie dat glyfosaatvervuiling in de Europese rivieren niet van het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen komt: de kop is voorzien van een vraagteken.

Glyfosaat in rivieren kan van wasmiddel komen

In het artikel schrijven de onderzoekers dat glyfosaat en het afbraakkproduct AMPA in Europese rivieren ‘waarschijnlijk niet afkomstig is van herbiciden’. Waar het wel vandaan komt? Dat kan komen door stoffen die aan wasmiddelen worden toegevoegd, zogenoemde aminopolyfosfonaten.

De onderzoekers veronderstellen dat in het rioolslib van waterzuiveringsinstallaties zelfs glyfosaat ontstaat uit die aminopolyfosfonaten. Leendertse ziet daarvoor geen onderbouwing. “Dat is niet bewezen, maar in hun conclusies lopen de onderzoekers al wel op de zaken vooruit. Ze stellen dat wasmiddelen zelf ook een bron van glyfosaat kunnen zijn.”

CLM: wél verband tussen glyfosaat en concentraties in water

Leendertse zegt dat uit metingen langs en in de Maas in Nederland wel degelijk blijkt dat er een verband is tussen de gevonden gehalten glyfosaat en AMPA en het gebruik van het gewasbeschermingsmiddel. Sinds 2016 is glyfosaat in Nederland verboden op verharde oppervlakten. In de jaren daarna namen de gevonden gehalten in het rivierwater duidelijk af, zag Leendertse. “Dat kunnen we afleiden uit de jaarlijkse metingen. Dat wijst er toch wel op dat het gebruik van gewasbeschermingsmiddel wel degelijk bijdraagt aan de concentraties in het water.”

Duitse onderzoekers zien dat een soortgelijk verbod in 2021 in Luxemburg niet leidde tot een vermindering van de aangetroffen waarden in rivierwater. Leendertse zegt dat er altijd een langere tijd overheen gaat, voordat je bij zo’n verbod duidelijk constateert dat sprake is van een verlaging van de gevonden concentraties aan middelen in water.

Dat er in wasmiddelen stoffen zitten die in het riool lijken op afbraakproducten van glyfosaat is geen nieuws, zegt Leendertse. “Dat weten we al jaren. Maar de conclusie tot nu toe is dat die een beperkte rol spelen. Dit omdat het gebruik van glyfosaat veel groter is dan wat er via de fosfonaten in de rioolwaterzuiveringsinstallaties terechtkomt.”

‘Nog veel uitzoekwerk’

Het Duitse onderzoek ziet geen seizoenspieken in de gevonden waarden. Leendertse zegt dat hij wil weten welke selectie er in het onderzoek is gemaakt van de meetpunten. “Dat is nog wel uitzoekwerk.” In het Duitse onderzoek zijn meetpunten in verschillende landen meegenomen. Bij een snelle blik op de jaarlijkse metingen in de Maas in Nederland valt hem op dat voor zowel glyfosaat als AMPA wel seizoenspieken optreden.

In Nederland blijkt uit meetgegevens dat in landbouwgebieden glyfosaat boven de normen in oppervlaktewater wordt aangetroffen, aldus Leendertse. Dus dit onderzoek is geen vrijbrief om de inspanningen om het glyfosaatgebruik te verminderen, op een laag pitje te zetten.



LEES MEER ARTIKELEN OVER GEWASBESCHERMING

 

Nieuwsbrief akkerbouw

Schrijf je in voor deze nieuwsbrief en blijf op de hoogte van ontwikkelingen binnen akkerbouw.

  • Datumnotatie:MM slash DD slash JJJJ
  • Dit veld is bedoeld voor validatiedoeleinden en moet niet worden gewijzigd.

Reacties

  1. Als het waar is dat glyfosaat of een afbraak product daarvan uit de wasmiddelen komt. Hoe zit het dan met de volksgezondheid slaap je nog wel veilig onder je gewassen dekbed? Gaan we de wasmiddelen nu acuut verbieden?
    Ik vindt dat we alle huidige gewasbeschermingsmiddelen nodig hebben. We kunnen niet zonder.
    We kunnen ook niet zonder medicijnen en de toelatingen daarvan zijn vele malen minder streng of er zijn simpel weg geen normen voor wat er in het oppervlaktewater mag zitten. dan kun je het ook niet meten en dus verbieden.

  2. Onze CLM wetenschapper, gebruikt zijn titel onderzoeker om zijn voorkeuren te etaleren als Waarheden en uitslagen van niet door hem en zijn collega’s gedane onderzoeken in twijfel te trekken of in ieder geval te bagatelliseren. Helaas zit het hele Green Deal vol met regelingen gemaakt door mensen van Greenpeace die net als wij allemaal hun Voorkeuren hebben en daarmee niet 100 % + betrouwbaar kunnen overkomen.

  3. het wetenschappelijk onderzoek is inmiddels peer reviewed en gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift Water Research. Leendertse is mss niet overtuigd, maar alle uitkomsten van het onderzoek bewijzen het tegendeel.

  4. In Nederland lopen ze toch ook altijd op de zaken vooruit door dingen te roepen, die nog niet bewezen zijn. En het kwaad is dan al weer geschied. Zoals altijd hebben de boeren het gedaan.
    Ik heb liever mest aan mijn handen van de landbouw dieren, dan dat ik ook maar iets aan mijn handen krijg uit dat vieze riool. Het riool is ene gore bende. En dat wordt wel door riool overstorten geloosd op sloten – kanalen – rivieren en beken. Dat zegt toch al genoeg!!
    Glyfosaat heb je nodig, anders is er nog meer honger in de wereld door mislukte oogsten. En er wordt al zo beperkt mogelijk gebruik van gemaakt in Nederland door boeren en akkerbouwers
    Haal die glyfosaat maar uit de wasmiddelen.
    Waarom is de Seine in Frankrijk nu zo vies, door riool overstorten

  5. Peter Leendertse, adviseur van het onderzoeks- en adviesbureau CLM, zet bij een eerste lezing meteen al een paar kanttekeningen bij het Duitse onderzoek naar glyfosaat. Een daarvan is dat zelfs als de conclusies kloppen, dat geen reden is om het gebruik van glyfosaat in de landbouw niet langer te verminderen.

    Maar beste Jan Braakman, dit is toch geen kanttekening zetten bij wetenschappelijk onderzoek???

    Peter Leendertse zegt dat als de conclusie, de vervuiling van Europese rivieren met glyfosaat komt niet vanuit de landbouw, van dit wetenschappelijke onderzoek klopt hij nog steeds vind, een persoonlijke mening, dat het gebruik van glyfosaat in de landbouw moet worden vermindert. Op zich een prima mening maar zeker geen kanttekening. Peter geeft zelf ook al aan: “Je kunt zo tien artikelen vinden die concluderen dat er niets aan de hand is met glyfosaat, maar je vindt ook zo tien artikelen dat glyfosaat een probleem is.”

    1. Hoe wetenschappelijk Peter Leendertse bezig is blijkt verderop in het artikel.
      Leendertse zegt dat uit metingen langs en in de Maas in Nederland wel degelijk gebleken is dat er een verband is tussen de gevonden gehalten glyfosaat en AMPA en het gebruik van het gewasbeschermingsmiddel. In 2018 is in Nederland glyfosaat verboden op verharde oppervlakten. In de jaren daarna namen de gevonden gehalten in het rivierwater duidelijk af, zag Leendertse. “Dat kunnen we afleiden uit de jaarlijkse metingen en dat wijst er toch wel op dat het gebruik van gewasbeschermingsmiddel wel degelijk bijdraagt aan de concentraties in het water.”

      Die laatste zin moet natuurlijk zijn: “Dat kunnen we afleiden uit de jaarlijkse metingen en dat wijst er toch wel op dat het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen OP VERHARDE OPPERVLAKTEN wel degelijk bijdraagt aan de concentraties in het water.”

Beheer
WP Admin