Canada moet op geschiedenisles

Starbuck zette de Canadese Holsteins op de kaart: Showkoeien tot en met. Aerostar trok de producties op. nu zetten ze helaas weer in op showringkanonnen.

Het leuke (en confronterende) van het hebben van kinderen is het voeren van gesprekken die je zelf tig-jaar geleden ook met je ouders had. Alleen nu aan de andere kant van de streep. Zo ging het hier onlangs aan de keukentafel met Pien over het belang van het vak geschiedenis. Haar mening: ‘Wat heb je eraan?’ Nu weet ik beter, de geschiedenis herhaalt zich. Om de toekomst te begrijpen moet je iets van het verleden weten. Winston Churchill zei ooit al: ‘Those who fail to learn from history are doomed to repeat it’.
Met deze wetenschap in het achterhoofd bekijk ik de Canadese fokkerij vaak. Canada is na Amerika het land met de diepste Holstein-historie. Mede door de inspanningen van Holstein-pionier Wijnand Pon kreeg de Canadese genetica vroeg kansen op Nederlandse bodem. Canada beleefde het eerste echte internationale hoogtepunt met de komst van Hanoverhill Starbuck. Nooit eerder werd een Canadese stier over heel de wereld zoveel gevraagd en gebruikt. Hij zette Canada op de kaart. Pon deed dat in Nederland met een groot gevoel voor goede marketing. Ik herinner me nog steeds de catalogi van Canada Holstein, ze glommen je als geen ander tegemoet.
Canadese Holsteins profileerden zich ten opzichte van hun Amerikaanse collega’s door iets minder melk en iets meer koe. De term balanced breeding kwam erbij. Maar was deze fokkerij wel zo balanced? De meer showring-
gerichte fokkerij leidde ook tot de nodige teleurstellingen. Uit eigen ervaring kan ik zeggen dat de productie achterbleef. Inderdaad, je kreeg meer koe in de stal. Maar meer koe met minder productie is een dubbel zo inefficiënte koe! De showring dicteerde de Canadese koe richting groter, smaller, melktypischer. Waarna de redding voor Canada kwam met een Starbuck-zoon genaamd Madawaska Aerostar. Aerostar bracht Canada melk, en hij voorzag de hoge en open showkoe weer van breedte, stabiliteit en balans. De glorie die volgde na Aerostar was wellicht nog haast groter dan die van Starbuck. In Canada en ook daarbuiten fokte hij super(fokkende) zonen als Design, Rudolph, Storm, Ronald en Archibald. Stuk voor stuk stieren die beste koeien gaven, die ook zelf weer best doorfokten.
Aerostar en zijn zonen hebben nog steeds de nodige invloed, maar wat gebeurt er in de breedte in Canada? Juist, ze leren slecht van de geschiedenis. Na een aantal jaren aanrommelen met showring-stieren als Lheros,
Lyster en Leduc zijn Goldwyn en zijn gevolg het nu helemaal. De Canadezen van nu zullen dan waarschijnlijk nog vaker vooraan lopen in de showring, in een normale ligboxenstal moeten ze het afleggen. Goldwyn heeft absoluut zijn kwaliteiten, maar niet het soort dat we zo hard nodig hebben. We zitten namelijk niet te wachten op een stier die koeien nog hoger maakt, nog meer enkel, nog fijner, nog meer kwaliteit, nog betere uiers. Nee, de moderne Holstein schreeuwt wereldwijd juist om sterkere, robuustere, balansrijke en wellicht een tikkie gesloten koeien. Koeien die conditie houden bij hoge producties, vruchtbaar en ziektevrij zijn.
Kijkend naar de toekomst ben ik bang dat er niet veel gaat verbeteren. Na de eerste hoos aan Goldwyn-zonen komen we via exterieurgigant Windbrook (die via vader FBI zelfs nog Bellwood-bloed voert) bij de nieuwste sensaties Wildthing en Wildrock. Twee volle broers met als vader Veazland Marion, een Addison-zoon met een Nederlandse index met dik 2.600 kilo melk en -0,42 procent eiwit. En alsof dit nog niet genoeg is, komen beide broers uit een dochter van Fustead Emory Blitz; dik 2.000 kilo melk met -0,98 procent vet en -0,68 procent eiwit. Als dit soort fokkerij de huidige Holstein-wereld moet gaan helpen, dan weet ik het niet meer. Waar Canada behoefte aan heeft is weer een correctiestier als Aerostar, maar bovenal geschiedenisles. Anders zijn ze doomed to repeat it.