Biggentransport op waterstof

Al brengt diefstal mij meestal tot grote razernij, dit keer moest ik er hard om lachen.

In de 18 jaar dat we in Hongarije boeren, hebben we al veel personeel zien komen en gaan. Vaak kleeft er een houdbaarheidsdatum aan. Echter, met onze huidige werknemers zit het wel snor. Onze Imre spant met 14 dienstjaren de kroon. Die leerde laatst een mooie les bij het transport van zijn biggen.

Afpersing van de kleine man

Terwijl de industriële varkensstapel hier in elkaar klapt qua aantallen, blijft de man in de straat vee houden in het stalletje achterin zijn tuin. Ik heb zelfs de indruk dat die hokken steeds meer varkens bevatten. Die veehouderij was altijd lucratief, want deze veehouders konden vaak hun dieren afzetten tegen prijzen die snel 15% boven de groothandelsprijs lagen. Ze vonden afzet bij slachters die in het zwart slachten of in de diepvries van de parochianen. Nu het gezinsbudget is geslonken, komen de meeste diepvriezers niet meer vol met een heel varken. De zwarte slachters hebben een voorbeeld genomen aan hun grote broers. Hierdoor daalde de vleesvarkensprijs voor de kleine mester tot onder de groothandelsprijs. Het is voor hen take it or leave it: ofwel toeslaan aan de geboden prijs of blijven zitten met het varken. Zo is mooi te zien hoe nogmaals de varkensprijs wordt gedrukt.

Veemarkt zonder regels

Maar waar haalt die kleine mester nu zijn dieren vandaan?
In de naburige gemeenten Jaszbereny en Tura ontpoppen zich naast de reguliere markten (in Jaszbereny is die zelfs op zondag) echte veemarkten. Het zijn veemarkten waar de Europese sanitaire regels ver te zoeken zijn. Zowel profesionele partijen als particulieren bieden er op vee en kopen de dieren. Alles is er te koop. Je kunt er terecht voor biggen van goede, normale kwaliteit maar ook voor batterijbiggen van de laagste kwaliteit met maar weinig levensverwachting. Deze dieren verspreiden zich vanaf zulke veemarkten over het hele land. Velen belanden achteraan in een hok bij de man in de straat. Van veeartscontrole of registratie is geen sprake. Het mag een wonder heten dat zich hier nog geen echt gevaarlijke ziektes verspreiden.

Transport is een probleem

De vele backyardfarmers streven ernaar het hok vol te hebben. Imre betrekt er mij eigenlijk nooit in. Hij regelt het transport via zijn kennissen, want een auto heeft hij niet. Maar vorige week liep het eens heel anders. Met een vriend – die wel eens een van onze caddy’s gebruikt en daarvoor wat klusjes bij ons verricht – had hij afgesproken naar de zondagsmarkt in Jaszbereny te gaan. Ze wilden er met onze caddy (met koelruimte) 12 biggen mee ophalen. Daarvoor vroeg Imre mij keurig permissie en hij vertelde erbij dat hij de diesel zou bijvullen. Omdat hij bij mij wel een potje kan breken, was die diesel wel mijn laatste zorg.

Rommel in de tank

Afgelopen zaterdag was het prachtig lenteweer. Ik profiteerde ervan en zat met een biertje buiten bij de buurman toen de mobiele telefoon ging. Imre’s vriend belde me om raad, want de caddy wilde niet meer starten. Vreemd, die start altijd. Maar toen hij zijn verhaal vervolgde, wis ik niet wat ik hoorde. Imre had de diesel uit de rode ton erin gekieperd. Diesel uit de rode ton? Daarin zat alle afval opgeslagen uit de oliedrums voor de drogerijbrander! Het waren de maisvelletjes, die dan ook nog eens een hele tijd buiten hadden gestaan in regen, sneeuw en vorst. Ik had al die rommel bij elkaar gedaan in afwachting van het moment dat ik het zou verwerken bij het verbranden van huisafval. Wat denk je? Onze fantast had er brood in gezien en had die ton in de caddy gekieperd om zo €20 diesel uit te sparen. Met als resultaat dat de motor er na tien minuten de brui aan gaf.

Dure biggen

Met in het achterhoofd de uitdrukking ‘de vervuiler betaalt’ hebben we onmiddellijk de auto afgesleept naar de plaatselijke garage. Die constateerde dat er water in het brandstofsysteem zat, het zou bijna €310 kosten om de zaak te herstellen.
Imre stelde gelukkig zelf voor de kosten voor zijn rekening te nemen. Dat werden dus dure biggen. Hij zal nu wel weten dat een biggentransport op waterstof nog niet mogelijk is.