Belgische praktijkproef wijst uit: even wachten bij milde mastitis

In België worden in een grote veldproef sinds eind 2022 de gevolgen vastgesteld van selectief behandelen van milde mastitis. In iets meer dan de helft van 275 gevallen werd direct antibiotica ingezet. Bij de andere helft, 135 gevallen, werd eerst alleen een pijnstiller ingezet en een melkmonster voor onderzoek ingestuurd voor een sneltest. Als deze een grampositieve kiem (zoals streptokokken en stafylokokken) aangeeft of polybacterieel is, wordt alsnog gerichte antibiotica ingezet. Dat gebeurde bij 71 mastitisgevallen. Als alleen groei te zien is van gramnegatieve kiemen (zoals Escherichia coli en Klebsiella soorten) of helemaal geen groei, wordt niet met antibiotica behandeld.

De uitslag is niet verrassend: eerder dit jaar kwam dezelfde conclusie naar voren uit een onderzoek waarbij dertien studies tegen het licht werden gehouden. Aan het artikel werkten onderzoekers mee uit onder meer de VS, Canada, België en Nederland.

Veehouders zien weinig verschil

Wat de langetermijneffecten zijn van niet behandelen wordt nog onderzocht. Bijvoorbeeld op de melkproductie, bacteriologische genezing of kans op herhaling. Op deze manier wordt in elk geval wel het antibioticumgebruik bijna gehalveerd.

De veehouders vinden zelf weinig verschil tussen de wel of niet behandelde koeien. Ook zien sommigen een veel directer en gerichter contact met de dierenarts en zijn een aantal van plan het selectief behandelen na de proef voort te zetten. Een van de voordelen is dat er kosten voor antibiotica bespaard worden. Ook lopen de inkomsten beter door omdat melk, mits deze op het oog goed is, gewoon geleverd kan worden. Daarnaast geeft een veehouder aan dat hij geleerd heeft dat hij aan de hand van de sneltesten ook een snel resultaat heeft en alsnog vlot kan behandelen indien nodig. In andere gevallen ziet hij dat ondersteunen met ontstekingsremmers ook wonderen kan doen.

De proef selectief behandelen is onderdeel van een vierjarig landbouwproject (VLAIO) vanuit het M-team, UGent, ILVO, Hooibeekhoeve en Diergezondheidszorg Vlaanderen.