‘Industrie maakte strategische fout GMO’

Den Haag – De producenten van gewasbeschermingsmiddelen hebben een grote strategische fout gemaakt door genetische modificatie aanvankelijk helemaal te richten op glyfosaatresistentie.

Dat zei staatssecretaris Sharon Dijksma (PvdA) tijdens een overleg met Tweede Kamerleden over biotechnologie en kwekersrecht. Maar ze wijst de technologie niet af en pleit voor een meer genuanceerd debat nu de teelttoelating deels gerenationaliseerd wordt.

‘Denken niet stilzetten’

Dijksma ziet nog een tweede problematisch aspect aan glyfosaatresistentie. Koppelverkoop maakt boeren afhankelijker van de grote leveranciers die de technologie aanbieden. Dijksma zei niet zeker te weten of transgene gewassen nodig zijn om over 40 jaar 9 miljard monden te kunnen voeden. “Maar we kunnen het denken niet stilzetten. Ik weet ook niet zeker of we zonder kunnen.”

Ethische aspecten in beoordelingskader

Dijksma zei dat ze maatschappelijke en ethische aspecten wel meenemen in een beoordelingskader voor transgene gewassen waar momenteel aan wordt gewerkt. Maar ze waarschuwt dat het wel juridisch houdbaar moet zijn; dus meer dan alleen sentiment. Wat betreft regels over afstanden tussen eventuele transgene percelen en bijvoorbeeld biologische percelen wijst ze op bestaande regels. Zonder nieuwe wetenschappelijke inzichten blijven afspraken hetzelfde.

Afstandscriteria niet onder de loep

Dat laatste stak GroenLinks-Kamerlid Rik Grashoff, die vindt dat voor het beoordelingskader opnieuw moet worden gekeken naar wat in jargon coëxistentieregels heet. Volgens hem zijn er wel degelijk aanwijzingen dat transgeen zaad bij de huidige afstanden kan overslaan op niet-transgene percelen. Dijksma benadrukte dat van laissez-faire beleid geen sprake is. “Er zijn afstandscriteria en die zijn op wetenschappelijke feiten gebaseerd. Deze criteria worden onderdeel van de beoordeling, maar we gaan niet opnieuw zelf onderzoek doen.”

Grashoff’s partij is mordicus tegen transgene gewassen en vreest nu de EU-lidstaten deels weer zelf over teelttoelating kunnen beslissen een ruim toelatingsbeleid.