Coöperatie is producentenorganisatie

Hanna schudt haar hoofd: “Ze gaan het wiel opnieuw uitvinden. Agrarische vakbonden pleiten voor sterke producentenorganisaties. Om de afzet te bevorderen. Hebben ze nooit gehoord van coöperaties? Dat zijn immers ook organisaties van producenten.”

Hanna heeft daarmee de kern te pakken. Keimpe van der Heide, bestuurslid van de NAV houdt namens de vakbonden in de landbouw een vurig pleidooi voor het oprichten van producentenorganisaties. Die kunnen de krachten bundelen van een veelvoud aan aanbieders in de landbouw, de boeren dus. Daar staan enkele sterke afnemers, zoals supermarkten, tegenover. Daardoor is de macht van de boer praktisch tot nul gereduceerd.

“Ze vergeten de coöperaties”, zegt Hanna teleurgesteld. “Daar zijn we als boeren samen in verenigd. Neem de zuivel. FrieslandCampina heeft 70 procent van de melk in handen. Hoe zal een producentenorganisatie ooit zoveel melk bundelen?”

“De vakbonden willen meer”, mengt Hans zich in het gesprek.” Ze willen dat de mededingingsregels worden verruimd. Er mogen nu geen afspraken worden gemaakt over aanbod, prijs enz. Dat zou moeten veranderen. Daar ben ik het mee eens.”

Ik ook. Onze coöperaties kunnen best wat meer speelruimte gebruiken. Daar samen bij de overheid op aandringen is een goede zaak. Maar daar hoef je geen producentenorganisaties voor.

“De bestuurders van vakbonden, die nieuwe organisaties van producenten willen, moeten zich eens verdiepen in het ontstaan van de coöperatie. Dan zouden ze leren dat meer dan honderd jaar geleden de boeren ze oprichtten om de krachten te bundelen en meer grip op de markt te krijgen”, verzucht Hanna. “Die coöperaties zijn er nog. De energie van de vakbonden kan beter gericht worden op die coöperaties en op het veranderen van mededingingswetgeving.”

“De grote coöperaties van tegenwoordig spreken jonge boeren niet meer aan”, constateert Hans. “Het zijn logge ondernemingen, op grote afstand van de boer. We zien ze eerder als een tegenpartij, dan als een eigen club. En dat voel ik ook wel een beetje zo.”