Optische sorteermachine sorteert en leest pootaardappelen

De Optica CS optische sorteermachine van machinebouwer Schouten Kampen sorteert aardappelen op de millimeter nauwkeurig, maar leest ook op afwijkende knollen, stenen en kluiten.

Foto

Pootaardappeltelers Wim den Bakker en Peter Timmermans werken sinds december vorig jaar met deze Optica CS optische sorteermachine. Wim en Peter runnen het bedrijf als akkerbouwbedrijf Den Bakker-Timmermans VOF. Ze telen ongeveer 120 hectare pootaardappelen en sorteren ook voor derden. - Foto's: Sytze Bakker
Op een open dag, georganiseerd door machinebouwer Schouten, konden geïnteresseerden de grote machine bekijken. Alle bezoekers werden verzocht in de ontsmettingsbak hun schoeisel te ontsmetten, in verband met bedrijfshygiëne.
Met een kistenkantelaar gaan de aardappels de aanvoer in, daarbij komt het nodige stof vrij. Er wordt nog nagedacht over een methode om te voorkomen dat stof in de werkomgeving terechtkomt.
Voor een goede werking van de machine is het belangrijk dat de aardappelen schoon in de machine komen, dus zonder fijne kluitjes en loof. Een egelband zorgt dat alle losse grond en fijne kluitjes van de aardappels gescheiden wordt. Via een retourband gaan alle poters die niet goed door camera’s beoordeeld kunnen worden terug naar de invoer. Dit is ongeveer 25% van de partij.
Alle componenten van de invoer waarbij grond, stof en loof gescheiden wordt van de te sorteren partij. De belangstelling op deze open dag is groot; alles wordt goed bekeken.
De opvoerband brengt de partij naar een verdeler, waar een brede zuigmond de loofresten eruit zuigt. Loofresten die vastzitten blokkeren de aardappelstroom. Tevens wordt ook het stof dat hier vrij komt weggezogen.
Buiten staat een installatie om loof en stof op te vangen. Het loof komt in een kist en het stof wordt afgescheiden met een speciale luchtstroom en opgevangen in plastic zakken. Er wordt nog nagedacht over een handigere methode om het stof op te vangen.
Onder de afvoerbuizen van loof en stof staat een geluidsarmecompressor die zorgt voor de luchtdruk, om de aardappelen op de juiste plaats van de band te blazen.
De eerste fase is het netjes op rij leggen en verdelen van het veldgewas over de acht banen. Dat is nodig om iedere aardappel en kluit afzonderlijk te kunnen scannen.
De snaren zorgen ervoor dat de aardappelen los van elkaar komen te liggen, om ze goed te kunnen scannen.
De lasers projecteren een lijn. De lijn wordt vervormd door een aardappel. De camera maakt vervolgens een foto van de vervormde lijn. Aan de mate van vervorming bepaalt de computer een hoogteprofiel. De methode heet ‘laser triangulatie’.
Na het scannen komen de aardappelen op een volgende band. Hier worden ze met perslucht op maat gesorteerd en in de juiste afvoer geblazen.
Alle banden gaan langs de openingen voor de verschillende maten. Het aantal banden bepaalt de capaciteit van de machine. Deze met acht banden heeft een capaciteit van 8 tot 12 ton per uur.
Voor de open dag zijn een aantal afdekkleden verwijderd. Met de kleden dicht zuigt een afzuiginrichting het stof weg. Dit wordt in een soort lade opgevangen. Deze kan er met een heftruck uitgehaald worden om te legen.
In deze partij Fontane-pootgoed zitten nogal wat groeischeuren. De machine haalt deze er grotendeels uit, maar aangezien de aardappel niet rondom gescand wordt, glippen er nog wel wat door.
Op het aanraakscherm zijn de gewenste maten, eventuele afwijkingen en de tolerantie in te stellen.
Een partij met veel groeischeuren is met de optische sorteermachine zonder veel handwerk goed af te leveren.
Een ander voordeel van de machine is dat deze de kisten af kan vullen op gewicht of aantal knollen.
De retourband brengt alles wat de camera’s niet goed gezien hebben terug naar de invoer. Dat zijn vooral knollen die te dicht bij elkaar lagen om goed te kunnen worden gescand.
Voor het vullen worden de kisten eerst gekanteld om beschadiging van de aardappelen te voorkomen. Een rood-wit lint waarschuwt niet binnen die lijn te komen.
Roel den Bakker laat de registratiemogelijkheden zien. De machine registreert per partij gegevens als opbrengst, maatverdeling en aantal knollen. Voor proefrooiingen en eigen pootgoed is het handig om exact het aantal knollen te weten.
De af te leveren aardappelen worden nagelezen en gepalletiseerd. Dit kan in principe tegelijkertijd met het sorteren. Den Bakker geeft aan dat er zo wel drie verschillende partijen tegelijkertijd verwerkt kunnen worden.