Variatie in gewassen vermindert oogstschade

Verscheidenheid in gewassen helpt mogelijk droogte- of hitteschade te beperken. Dat veronderstellen Canadese wetenschappers die donderdag een omvangrijk onderzoek publiceren in het wetenschappelijk tijdschrift Nature, over de schade als gevolg van hitte en droogte in verschillende graangewassen.

De onderzoekers analyseerden productiegegevens van zestien graansoorten in 177 landen wereldwijd. Een van de opvallende uitkomsten is dat de schade bij droogte in ontwikkelde landbouwlanden groter is dan in landen met een lagere ontwikkelingsgraad.

De schade in landen met omvangrijke monoculturen is gemiddeld twee keer zo groot (bijna 20% van de oogstopbrengst) als in landen met een grote variëteit in gewassen. Daartegenover staat dat de gemiddelde productie in ontwikkelde landen hoger is dan in ontwikkelingslanden.

‘Een lappendeken van kleine percelen’

In een toelichting bij de publicatie zegt mede-auteur Corey Lesk van de McGill University in Montreal dat er bijvoorbeeld in Noord-Amerika weinig variëteit in gewassen is en de manier van boeren weinig verschilt in heel grote arealen. “Als droogte dan toeslaat, zullen alle gewassen daaronder lijden. In ontwikkelingslanden daarentegen is de landbouw meer een lappendeken van kleine percelen met verschillende gewassen. Als droogte daar toeslaat, zullen sommige gewassen schade lijden, maar andere overleven.”

Optimale strategie

Daarbij komt dat boeren in ontwikkelde landen voor hun voedselvoorziening niet afhankelijk zijn van hun eigen oogst en in sommige landen zijn ze verzekerd van inkomen door oogstverzekeringen. “De optimale strategie voor een boer kan zijn een maximale oogstopbrengst te realiseren, in plaats van het minimaliseren van het risico op oogstschade door het weer.”

Een van de lichtpunten uit het onderzoek is dat oogstschade in het ene jaar geen effect heeft op de agrarische productie in de jaren die daarop volgen.

Hoogleraar duurzaamheid en voedselzekerheid Navin Ramankutty van de University of British Columbia zegt dat de bevindingen kunnen helpen de landbouw minder kwetsbaar te maken en daarmee de voedselzekerheid te bevorderen.