‘Vroegtijdig stoppen, sneu of verstandig?’

Het raakt je als collega’s het bedrijf verkopen, omdat het financieel niet meer gaat. Zoals José en Herman Bongen, hier bij ons in de Achterhoek.

Ze brachten het zelf in de openbaarheid. Via een helder verhaal op Facebook.

“Wat enorm sneu”, was Hanna’s eerste reactie. “Zo’n fijn stel jonge mensen, met hart voor het bedrijf. Die uitstekende technische resultaten halen, maar door die stomme lage melkprijs de boel moeten verkopen. Wat een drama.”

Makkelijk praten

Is dat zo? Moeten we medelijden hebben met dit jonge echtpaar, dat het niet meer ziet zitten en een andere toekomst zoekt?

“Natuurlijk niet”, zegt Hans. “Het is hun eigen keuze. Niet elke boer kan de spanning van slechte jaren aan. De zwakste ondernemers vallen af. Het is beter er dan een punt achter te zetten, dan door te modderen.”

“Jij hebt makkelijk praten”, valt Hanna hem in de rede. “Jij kwam in een opgemaakt bed. Enig zoon en pa en ma altijd aan het werk. Wij hebben ervoor gezorgd dat je in een levensvatbaar bedrijf terecht bent gekomen, dat tegen een stootje kan. Jij weet niet wat het is tot je nek in de schulden te zitten. Wat dat voor druk op je legt. De hoge hypotheek deed José en haar man de das om.”

Bedrijfsovername

Hans kijkt wat beteuterd, maar kan er niks tegen inbrengen. Hanna zei ware woorden. We starten als boeren niet allemaal in dezelfde positie. Als je werkt met veel vreemd vermogen heb je minder kans om slechte tijden goed op te vangen. Dat hoeft niet je eigen schuld te zijn, maar hangt ook samen met hoe je het bedrijf hebt overgenomen. Was je vader een goede boer? Kon hij het fiscaal vriendelijk, zonder ruzie met de andere kinderen, overdragen?

Of moest je de volle mep betalen en begon je ook nog eens met oude stallen en afgeschreven machines? Starten met een puik bedrijf is veel makkelijker. Allemaal zaken die bepalen of je in moeilijke tijden verder kunt.

Verstandig besluit

Voor mij heeft de familie Bongen een verstandig besluit genomen. Helemaal niet sneu. Op tijd stoppen hoort ook bij ondernemen. Ze kunnen fris en met wat eigen vermogen een nieuwe start maken.