Overlevingsstrategie voor landbouw

Hier is dan weer uw Burelus Daverman*, boerenhoop in bange dagen. Dankbaar maak ik gebruik van de ruimte van Vermuë die na een druk seizoen zijn achterstallige administratie aan het ruimen is.

Bange dagen zei ik en daarmee doel ik op de turbulente tijd die de agrarische gemeenschap heden doormaakt. Het schijnt een soort natuurwet te zijn dat in tijden van crisis het de boeren goed gaat. Lage euro, goede exportmogelijkheden, lage grondstofprijzen, goede saldo’s.

Boerenkansen dalen

Maar aan al het goede komt een eind, zo ook aan deze crisis. Zodra de economie aantrekt en de dagelijkse files weer aanzwellen, stijgen de kostprijzen en dalen de boerenkansen. Dat overgangsproces maken we nu juist mee en toekomstgericht als de boeren zijn, demonstreerden ze van de zomer van Den Haag tot Madrid, van München tot Parijs.

Milieubewustelingen leggen het loodje

In hun drang te overleven, dreigen veel boeren de weg in te slaan die Vermuë zo vaak bepleit, met veel kringloop, maatschappelijk ondernemerschap en ‘eerlijke prijzen’. Maar als we er allemaal zo over zouden denken, zal er van de boerenstand niets overblijven dan kromgetrokken keuterboeren. Want ga maar na: hoe kan een boer die oog heeft voor het milieu nu opknokken tegen bedrijven met 10.000 koeien, 100.000 varkens, 1 miljoen kippen? Zulke milieubewustelingen leggen uiteindelijk allemaal het loodje, dat staat vast. Ze kruipen eerst heel dicht tegen elkaar in hun niche om ten slotte uit te sterven.

Franse en Spaanse boeren te klein

Kijk maar naar die kleine Franse en Spaanse boeren. Die dachten ook dat ze op deze manier het hoofd boven water konden houden, met steun van de bevolking en niet te vergeten de overheid. De werkelijkheid is dat juist zij de massale importen niet overleven, omdat ze te klein zijn! Zij kunnen niet op tegen de Nederlandse boeren die wel zijn doorgegroeid.

Grote bedrijven alle kansen geven

Om nu te voorkomen dat Nederlandse boeren het verliezen van nog grotere bedrijven elders, is het dus maar het beste de kleine bedrijven te laten opslokken en de grote alle kans te geven.

Dat grote bedrijven het goed doen, blijkt uit mega-overnames in andere delen van de wereld, waar Chinese en Indiase ondernemers enorme stukken land opkopen. Geheel volgens de wetten van de ‘global economy’ verdrijven ze plaatselijke boeren van het land, maar introduceren een moderne landbouw die de wereld kan voeden.

Gekozen voor marktwerking

Op een andere manier gaat het niet lukken. Niet voor niets heeft LTO hier geen enkele visie over geformuleerd. Het is nou eenmaal de marktwerking waar we met zijn allen voor gekozen hebben. Als het moet, gaan we daarmee door tot er nog maar één boer per dorp over is. De wereld zal ons dankbaar zijn. Fijne feestdagen!

*Burelus Davermans is een zelfbenoemde pr-man van de land- en tuinbouw