Euroscepsis heeft zijn 
nut gehad

De vraag óf u gaat stemmen is belangrijker dan de vraag wát. Scepsis heeft geen zin.

Deze week zijn er Europese verkiezingen, dat kan zelfs de grootste euroscepticus niet ontgaan zijn. Euroscepsis is, mede onder invloed van de PVV, een belangrijk verkiezingsthema geworden. Het staat voor een afwijzende houding tegenover wat mensen zien als een ondemocratisch en geldverslindend monster in Brussel.

Nederland is een van de meest eurosceptische landen. Dat bleek al in 2005 bij de afwijzing van de Europese grondwet per referendum. Dat was nog in de tijd dat Brussel inderdaad te hard van stapel liep. De euro was pas ingevoerd, de uitbreiding met tien nieuwe landen was amper beklonken of er werden twee nieuwe lidstaten aangekondigd, terwijl gelonkt werd naar landen als Oekraïne en Turkije. Het gevaar was levensgroot dat de EU zich zou vertillen aan zichzelf. Goed dat er toen op de rem is getrapt.

Sindsdien heeft de wereldgeschiedenis forse stappen gemaakt. Allereerst de financiële crisis. Europa en de euro hebben die overleefd. Zoals het nu lijkt, heeft de EU gedaan wat onmogelijk leek: zichzelf aan de haren uit het moeras trekken. Het was niet samen ten onder, maar samen verder.

Een nog recentere ommekeer is de afbraak van Oekraïne. Misschien heeft Rusland enig recht van spreken dat het zich bedreigd voelt omdat EU en Navo wel heel dichtbij zijn gekomen. Maar de manier waarop dat land zijn belangen nu veilig probeert te stellen, roept nare herinneringen op aan de jaren dertig van de vorige eeuw. Daarmee zijn we terug bij de oorsprong van de EU. Die is ooit gestart als puur economische samenwerking, met de landbouw als eerste gezamenlijke beleidsterrein, maar met altijd in het achterhoofd een ander doel: de vrede bewaren.

Terug naar de verkiezingen en de euroscepsis. Voor dat laatste biedt de actualiteit, ook de agrarische, geen ruimte. Wie denkt dat Nederland zijn eigen boontjes kan doppen, heeft het mis. Brusselse bureaucraten moeten kritisch bij de les gehouden worden. Pak ze aan, laat ze alle hoeken van het parlement zien. In deze verkiezingen draait het om: bent u voor of tegen Europa?