Frankrijk worstelt met neonicotinoïden

Franse boerenorganisaties vrezen een totaalverbod op neonicotinoïden. In Frankrijk woedt over deze stoffen een strijd. De grote telersbonden zijn nu al woedend, de koepel van kleinere boerenbedrijven steunt zo’n verbod.

Franse boerenorganisaties zijn boos over het dreigende verbod op alle neonicotinoïden. “Het ontzegt ons het gebruik van efficiënte methoden om ziekten te bestrijden. Het zal onze concurrentiekracht ernstig ondermijnen en een nieuwe verstoring creëren in de concurrentie met onze Europese buren”, stellen de verscheidene bonden van Franse graantelers.

Die bonden zijn bepaald niet blij met het besluit van de Assemblee Nationale, de Franse Tweede Kamer, om alle neonicotinoïden te verbieden. Het parlement nam eind vorige week na een twee uur durend fel debat een amendement aan op de wet op de biodiversiteit. Enige concessie is dat het totale verbod niet ingaat op 1 januari volgend jaar, maar pas op 1 september 2018. Dat is drie oogsten verder. Of het verbod er inderdaad komt is nog niet helemaal zeker, want na een volgende ronde in de senaat moet het ook nog eens terug naar de Assemblee zelf.

Grote Franse telersbonden nu al woedend

De federaties van telers van tarwe (AGPB), van mais (AGPM), van eitwithoudende gewassen (FOP) en van suikerbieten (CGB) zijn echter nu al woedend. “De maatregel is absurd en pakt dramatisch uit”, aldus een gezamenlijke reactie van de federaties. Frankrijk gaat op zijn eentje weer eens verder dan de collega’s elders in Europa of in de wereld, stellen ze. De EU heeft immers een verbod op drie ‘neonic’s’ afgekondigd, maar houdt zich tot nu toe verre van een totaalverbod op alle neonicotinoïden. De telers krijgen bij hun protesten ook steun van chemieconcern Bayer CropScience, een grote producent van de middelen. “Dit zal leiden tot een agronomische en economische impasse voor de Franse akkerbouw. De oogsten kunnen, afhankelijk van het gewas, 15 tot 40 procent kleiner uitvallen.”

Verbod logisch vervolg op debat over gewasmiddelen en gezondheid

Het Franse besluit is het logische vervolg op een al jaren lopend debat over de gevolgen van bestrijdingsmiddelen en de gezondheid, zowel van mens als dier. Vooral de laatste tijd staan daarbij de bijen, of beter het verdwijnen ervan, centraal. Het voortbestaan van de bijen is dan ook de reden waarom er in de Assemblee een meerderheid is voor het door de groenen ingediende amendement. Ook minister voor milieu Ségoléne Royal, toch al bekend van haar verzet tegen glyfosaat en Round-Up, is uitgesproken voorstander van een verbod op alle neonicotinoïden.

Bond kleinere familieboerderijen steunt verbod neonicotinoïden

Steun komt er ook van de Confédération Paysanne, de militante bond van kleinere familieboerderijen. “Dit is een sterke uitspraak, zeker gezien de druk van het ministerie van landbouw om geen verbod uit te vaardigen. Dit is een signaal dat ook de politiek veel meer toe wil naar een kleinschalige agro-ecologie.”

Maar haar toch al veelgeplaagde collega voor landbouw Stéphane le Foll denkt veel genuanceerder. “In dit geëmotioneerde debat zijn er wel alternatieven maar we hebben meer tijd nodig om die goed in de praktijk te testen”, schreef hij daags voor het debat aan de kamerleden. “We moeten niet een bruut besluit op Frans niveau uitvaardigen. Dit is een onrechtvaardige beslissing.”

Le Foll heeft inmiddels de dier- en plantgezondheidsdienst Anses gevraagd nog voor eind dit jaar aan te geven of er voor bepaalde toepassingen doeltreffende alternatieve middelen of methoden bestaan. “Daar ligt nu onze urgentie. Op basis van die adviezen kunnen we er dan bij de Europese Commissie op aandringen om gepaste maatregelen op Europees niveau te nemen.”