LTO peilt animo voor chitwoodi vergoeding

LTO peilt of de pootgoedtelers een vergoedingsregeling voor chitwoodi zien zitten. ‘De beheersing van chitwoodi is van belang voor de hele sector.’

Er is draagvlak onder pootgoedtelers voor een vergoedingsregeling voor chitwoodi-besmettingen. Dat is de ervaring tot nu toe van voorzitter Upt Hiddema van de LTO-werkgroep Pootaardappelen. Hiddema peilt op een serie ledenbijeenkomsten, waarvan de laatste op 2 februari is, of de pootgoedtelers zo’n vergoedingsregeling zien zitten.

Grens sluiten

De vergoedingsregeling die LTO voor ogen heeft, geldt voor pootaardappelen die besmet zijn met het aaltje Meloidogyne chitwoodi. Het aaltje is een quarantaineorganisme in de Europese regelgeving. Brussel kan in het ergste geval de grens sluiten, als Nederland uitbraken niet onder controle krijgt. Dat zou een ramp zijn voor de pootgoedsector, omdat tweederde van de oogst wordt geëxporteerd. LTO streeft er daarom naar dat chitwoodi wordt geschrapt als quarantaineorganisme en voortaan wordt gezien als een kwaliteitsziekte.

Chitwoodi-cirkels

De keuringsdienst NAK onderzoekt steekproefsgewijs alle pootgoed op chitwoodi. Bij een vondst trekt de fytosanitaire autoriteit NVWA een cirkel van 1 kilometer om de vindplaats. Pootaardappelen binnen die cirkel worden na de oogst getest op het aaltje. Hiddema pleit voor een schaderegeling, want telers in de chitwoodi-cirkels voelen zich benadeeld tegenover collega’s buiten de gebieden, vanwege de extra screening op chitwoodi. Bij een positieve uitslag wordt hun pootgoed afgekeurd. Handelshuizen testen het uitgangsmateriaal voor hun eigen telers op chitwoodi. Bij een positieve uitslag wordt dat pootgoed geëxporteerd. Dat is geen probleem, want er komen nooit reclames uit het buitenland vanwege chitwoodi.

Vergoeding van €5.000

Om wrevel hierover te voorkomen bij de telers binnen de cirkels, pleit Hiddema voor een schaderegeling voor alle besmetverklaringen. “Een vergoeding van €5.000 per hectare kost de Nederlandse pootgoedteler slechts €6 per hectare, bij een besmet areaal van 50 hectare. Op de bijeenkomsten blijken veel pootgoedtelers zo’n schaderegeling als billijk te ervaren en het vergt maar een kleine bijdrage per hectare.

Telers komen alleen in aanmerking voor een vergoeding als ze meedoen aan de stichting Pootgoedversterkings Maatregelen (PVM). Ze mogen alleen pootgoed telen op een perceel dat via een grondmonster vrij is bevonden van chitwoodi. Ook moeten ze maatregelen treffen om de kans op een besmetting zo klein mogelijk te houden.”

Het vergt wel solidariteit van de telers buiten de cirkels met die binnen de cirkels. Telers op zwaardere grond moeten solidair zijn met die op lichte grond. Chitwoodi blijft niet in leven op grond met een afslibbaarheid van meer dan 26%.

Heffing innen is lastig

Daarnaast is het erg lastig om de heffing te innen. Het Productschap Akkerbouw bestaat niet meer. Het is zeer de vraag of de overheid een algemeen verbindend verklaring wil geven voor een schaderegeling voor een ziekte. Daar is PotatoPol in het verleden voor opgericht. Toch wil Hiddema het idee voorleggen aan zijn achterban. “De beheersing van chitwoodi is van belang voor de hele sector. We willen allemaal graag onze grenzen openhouden en de nummer één exporteur blijven in de wereld.”