Oeso: quotering verstarde melksector niet

Juist in de jaren dat de Nederlandse melkveehouderij nog volop onder het juk van de melkquotering zuchtte, zijn de efficiëntie en productiviteit van melkveebedrijven het hardst gestegen. Vooral de arbeidsproductiviteit ging sterk omhoog.

Dit stelt de organisatie voor economische samenwerking Oeso vast in een rapportage over de Nederlandse landbouw en voedingssector. Deze bevindingen gaan in tegen de klassieke opinie dat quota verstarrend werken en innovatie stoppen.

Melkrobots en automatisch voeren

Dit is in de Nederlandse melkveehouderij beslist niet het geval geweest. Melkveehouders hebben tussen 2001 en 2007 sterk ingezet op allerlei arbeidsbesparende technieken, zoals het gebruik van melkrobots en inzet van automatisering bij het voeren. Daardoor kon per persoon veel meer werk worden verzet. In andere landen, waar Oeso de melkveehouderij ook heeft bestudeerd, bijvoorbeeld Estland en Groot-Brittannië, was dit niet of in veel mindere mate waarneembaar.

Na 2007, toen de melkveehouderij geleidelijk aan weer meer mocht gaan melken, daalde de arbeidsproductiviteit en ging een groot deel van de energie naar het opvoeren van de melkproductie.

Minder grote rol schaalvergroting

In de gehele periode van 2001 tot 2012, die Oeso onderzocht, heeft ook wel schaalvergroting plaatsgevonden. Die speelde echter een veel minder grote rol. Toch nam de gemiddelde grootte wel toe. In 2003 stond de gemiddelde grootte van de 25 procent grootste bedrijven op 107 melkkoeien, in 2012 was dat gestegen naar 153 melkkoeien per bedrijf. Het belang van deze groep in de totale melkproductie steeg van 42 naar 46 procent.