Minder inteelt met fokdagfokker

Ik houd niet zo van stieren die grote, open koeien fokken. Ook kleine, gesloten koeien kunnen prima voer verwerken. Om inteelt te voorkomen gebruik ik nu toch Zander.

Ik heb de laatste tijd nogal wat koeien geïnsemineerd met de proefstier Groenibo Zander. De keus viel op hem vooral om zijn afwijkende bloedvoering en gunstige prijs. Deze Mr Burns-zoon komt uit een 88-punten Classic-koe met daarvoor een 87-punten Jordan, een 91-punten Jesther, een Esquimau met 89 punten, een 87-punten Blackstar en 90-punten Rotate. En dan zitten we al diep in de Amerikaanse Zesty-familie. Zander staat bij KI De Toekomst maar wordt vermarkt via Genes Diffusion, net als de zwartbonte topstier Danillo.
Zander is een exponent van het type fokkerij waarvan ik meestal geen gebruik maak. Het is een stier voor de exterieur- en fokdagfokkerij. Dergelijke fokkerij geeft meestal melkrijke dieren met goede uiers. Grote open koeien, maar vaak met twijfelachtig beenwerk. Het levert koeien op die veel ruwvoer kunnen verwerken, wordt vaak gezegd. Ik ben daar niet zo naar op zoek. Ook kleine, gesloten koeien kunnen uitstekend voer opnemen en verwerken. Maar om een gezonde veestapel te houden, probeer ik inteelt ver buiten de deur te houden. En daarvoor zijn zulke exterieurfokkers voor mij nuttig.
Zander is gewoon een mooie stier om te zien. Ook belooft de folder alvast veel botkwaliteit. Daar zal de slager straks blij mee zijn. Zijn volle zus heeft inmiddels 87 punten algemeen voorkomen. Hij komt dus uit zo’n typische koefamilie waarbij moeder, grootmoeder, zus en tantes meeliepen op diverse fokdagen en goed scoorden. Ik heb daar an sich niks aan, maar het is wel een kwaliteit. Het geeft wat snit aan de dieren.
Wat ook opvalt, is dat moeder Veenhuizer Zadia een eerste lijst heeft gemaakt in 305 dagen van 9.873 kilo melk met 4.32 eiwit en 3.78 eiwit. Grootmoeder scoort over twee lijsten gemiddeld 3.64 eiwit. Dat is nogal veel gezien hun afstamming. Classic scoort immers -0.12, Jordan -0.15 en Jesther zelfs -0.35 op eiwit. Vader Mr Burns scoort -0.12. Zanders verwachtingswaarde is dan ook +1.814 kilo melk met
-0.10 eiwit. Dat roept dus vragen op over de hoge eiwitproductie in de moederlijn.
De stier doorliep in Frankrijk een genomic-test die de eiwitfokkracht bevestigde. En hoe! Hij scoort daar, ten opzichte van de Franse Holstein-populatie, +2.00 voor eiwit. Nu zegt u dat wellicht niet direct wat, maar het zijn twee standaarddeviaties boven het gemiddelde. Bij exterieur zou het 108 betekenen. Helaas is het gemiddelde eiwitgehalte in Frankrijk bij de (bijna alleen zwartbonte) Holsteins wat lager dan in Nederland. Dat heeft natuurlijk ook te maken met het gemiddeld warmere weer en een andere manier van eiwitberekening. De melkvererving daalt onder die Franse index echter wel, naar +490.
Daarmee hebben we een punt te pakken waar tegenstanders van gehaltefokkerij vaak op wijzen. Hoge gehaltes komen gewoon van koeien die geen melk willen geven, vinden zij. Ik ben het daar niet mee eens, maar toch zie je er hier iets van terug. Dieren die zowel veel melk produceren als hoge gehaltes leveren, hebben het heel zwaar en worden niet zo makkelijk oud. Het zijn zeer zeldzame dieren. Je ziet ze dus niet snel terug als fokkoe.
Verder is het opvallend dat Zander gunstig scoort voor karakter (+1.3) en levensduur (+1.5). Het celgetal van zijn dochters is gemiddeld. Al met al is Zander dus een aardige pinkenstier om te gebruiken.
Of je als veehouder nu voor of tegen genomic-testen bent, je moet je koeien toch ergens mee insemineren.
Eiwitbronnen zijn zeer zeldzaam. Bovendien is het prettig dat ki-stations een middel in handen hebben om te controleren of de melklijsten kloppen. Daar was in dit geval best reden toe, gezien het verschil in verwachtingswaarde en het daadwerkelijke eiwitgehalte. Ook bij dure fokstieren is te zien dat de fokwaardes verschuiven. De investering is dan veel hoger en de bevruchting vaak veel minder. Maar helaas schuiven de meeste stieren terug naar het gemiddelde.