Melken in Ecuador

Hoogteziekte zorgt rondom het afkalven voor problemen en aanmerkelijke uitval. De ijle lucht en beperkte capaciteit van longen en hart maken dat Holstein-melkkoeien binnen korte tijd wegkwijnen. Een kleiner dubbeldoeltype met ronde ribben en bredere voorhand heeft meer reserves en hardheid. Kruislingen kunnen zich prima redden.

Waar mensen zijn, zijn koeien. Zo ook in Ecuador. Het Zuid-Amerikaanse land in het noordoosten van het continent heeft 17 miljoen inwoners. Het vasteland is verdeeld in drie gebieden. Een laag gelegen warme kuststrook, milde temperaturen in de Andes en het Amazone-gebied. De hoofdstad Quito ligt op 2.500 meter hoogte. Een groot deel van de melkveehouderij is daar in de buurt. - Foto s: Robert Prins

De hoogte speelt een belangrijke rol. In dit gedeelte van de Andes liggen vulkanen die een hoogte hebben van 5.000 tot 6.000 meter. Enkele vulkanen zijn actief waardoor de bevolking altijd rekeninghoudt met een uitbarsting. Zicht op de hoge toppen en vulkanen is er echter niet. De laaghangende bewolking beperkt het zicht, maar zorgt ook voor koele en natte omstandigheden.

Arbeid is er voldoende in Ecuador. De lonen zijn laag, maar opleiding en kennisniveau van de werknemers is ook laag. In de afgelopen drie decennia is de armoede (loon < ¬  1,75 per dag) sterk teruggedrongen van ruim 50% naar 20%. Een gemiddeld maandloon bedraagt ¬  400. Hier staan vijf volwassenen te helpen bij het onthoornen van een kalf.

Ook bij het melken zijn vier à vijf mensen betrokken. Uiers schoonmaken, onderhangen, een bij de inlaatdeuren, een om op te drijven en een voor de schoonmaak in de stal. De melkprijs bedraagt zo n ¬  0,40 per liter. In de winkel kost melk circa ¬  0,90 per liter. Overigens is de US-dollar het betaalmiddel in Ecuador.

Er is een groot verschil tussen de melkveebedrijven. Gemiddeld zijn er 20 koeien per bedrijf. Veel kleine bedrijven hebben enkele koeien, maar er zijn er ook van 500 melkkoeien of meer. Met een eenvoudige, hoogliggende melkleiding en een sluithek kan simpel en goedkoop gemolken worden.

Grazen, gras en bladmengsels zijn de basis van het rantsoen. Naast raaigras worden ook klaversoorten, breedbladigen en weegbree in de wei aangetroffen. Niet onverwacht kwam de ridderzuring in grote hoeveelheden voor. Die krijg je als melkveehouder er gratis bij.

s Nachts zijn de koeien gestald en krijgen dan bijgevoerd. Vers gras, maar ook deze rollen lagen klaar om aan het melkvee gevoerd te worden.

Peen blijkt een prima en overheerlijk aanvullend voer te zijn.

Ook het jongvee krijgt bijgevoerd. Met een oude tractor en voldoende handen wordt het gemaaide gras langs de afrastering gegooid.

De melkveebedrijven zijn veelal in eigendom van rijkere (handels)families, die een lange traditie hebben in handel en landbouw. Zo heeft Ecuador een goede export van gewassen, zoals granen, bananen en broccoli, die voornamelijk richting de VS gaan.

Dit was een van de opmerkelijkste stallen tijdens de rondreis. Een boogstal die bescherming biedt tegen regen en licht, maar vooral tegen mogelijke asregens van de vulkanen. Een klein randje met bloemen maakt het aangezicht een stuk vriendelijker.

Dit is meer een doorsnee aanblik van een melkveehouderij. Een woning met aaneengebouwde stallen en schuren in een groen heuvelachtig landschap.

De melkveehouderijsector staat nogal onder invloed van de VS. Machines, gewassen, genetica en advies komen uit Noord-Amerika. De Holstein-koe is echter niet bestand tegen het klimaat, de hoogte en het management zoals die in Ecuador zijn.

Een Nieuw-Zeelands type koe past beter bij veel weidegang. Een productie van 4.000 kilo kan zonder al te veel problemen gehaald worden. Het ontbreken van de seizoensgebondenheid die Nieuw-Zeeland kenmerkt, maakt dat persistentie en melkaanleg ook worden gewaardeerd.