‘Hoezo moet je als ondernemer tegen onzekerheden kunnen?’

Kijk naar mensen als Bill Gates, Warren Buffet, Reed Hastings en Marc Randolph. Dat zijn topondernemers en zeer succesvol. Zijn die ooit onzeker? Nee toch? Nou, ik durf er wat om te verwedden van wel. Alleen zijn ze er ontzettend goed in om dat te verbergen. Onzekerheid wordt immers gezien als zwakte. Natuurlijk maken ‘de groten’ fouten. Een investering pakt verkeerd uit, een koersstijging komt er niet, anderen kijken je idee af en beginnen zelf met een variant die jou in de weg zit. Er kan van alles misgaan. Of tegenvallen. Maar zulke fouten maken hen sterker, zeggen ze. Fouten zijn er om van te leren, maar onzeker? Nee hoor, dat zijn ze niet. Ze zijn immers ondernémer.

Van veel boeren en boerinnen weet ik dat ze momenteel – eigenlijk al een tijdje – enorm worstelen met onzekerheden. Over het beleid. Hun toekomst. Zichzelf. En daar hebben ze last van. Zoveel vragen, zo weinig antwoorden en intussen moet je allerlei beslissingen nemen. Dat valt niet mee.

Wakker liggen van onzekerheden

Kom niet aan met stoere praat dat je daar als ondernemer allemaal gewoon tegen moet kunnen. Het is volstrekt begrijpelijk dat je wakker kunt liggen van onzekerheden of dat je er chagrijnig van wordt.

Echter, zo’n gemoedstoestand is uiteindelijk funest. Voor jezelf en je omgeving. Vandaar dat het toch de moeite loont om te kijken of je er anders mee om kunt gaan. De onzekerheid zelf verdwijnt niet, maar er zijn manieren om ermee te dealen. Bijvoorbeeld door er minder aandacht aan te geven.

Het was Aristoteles die een paar honderd jaar voor Christus schreef dat alles wat je aandacht geeft, groeit. Dat kun je letterlijk nemen: een kalf groeit met zorg en aandacht uit tot een goede koe, een knolletje tot een grote aardappelplant, een big tot een goede fokzeug. Maar het geldt ook voor gedachten en gevoelens. Wie onzekere gevoelens veel aandacht geeft, maakt ze groter dan nodig.

Focussen

Daarom adviseren hulpverleners ook om zoveel mogelijk te focussen op dingen waar je wel grip op hebt en waar je blij van wordt. Dat is vaak meer dan gedacht. Wat dat betreft is het gunstig dat het voorjaar in de pijplijn zit. Het land bewerken, koeien naar buiten, zaaien en maaien, het zijn allemaal werkzaamheden die de meeste boeren veel plezier verschaffen. Daar komt nog eens bij dat fysiek bezig zijn, afleidt van een onrustig hoofd.

Wat ook kan helpen om het leuk te houden: volg niet zo intensief het nieuws en blijf vooral weg van social media. Die tip kreeg ik van meerdere kanten uit ‘het veld’. Voor de tipgevers, allen boer, werkte het opmerkelijk goed.