Stikstofzaak Greenpeace: eis feitelijk onhaalbaar, maar juridisch is dat de vraag

Greenpeace wil dat de Staat 75% van de meest kwetsbare natuur in Natura 2000-gebieden, de zogenoemde rode lijst, voor eind 2025 onder de kritische depositiewaarde (KDW) brengt. In 2030 moet dat ook voor 90% van de kwetsbare natuur (oranje lijst) gelden. Dat bleek dinsdag 12 november tijdens de bodemprocedure in de stikstofzaak tussen Greenpeace en de Staat in de rechtbank van Den Haag.

Namens de Staat noemde de landsadvocaat de vorderingen van Greenpeace ‘feitelijk niet uitvoerbaar’. Volgens de landsadvocaat is er in de huidige situatie 5% kans om met aanvullende maatregelen toch de Greenpeace-eis in 2025 te halen.

In de stikstofzaak daagde Greenpeace de Staat na een kort geding eerder dit jaar opnieuw voor de rechter. De jurist van Greenpeace wees erop dat de Staat een ‘ongeoorloofd risico’ neemt met de natuur. Daarbij sprak hij van een ‘point of no return’. Ook stelde de jurist het schrappen van het Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) aan de kaak.

Lees ook: Kritiek MOB op aanpak Greenpeace in rechtszaak tegen Staat

Volgens de Greenpeace-jurist slaat het verweer van de Staat ook daardoor de plank nu mis. “De Staat heeft de stikstofcrisis zelf veroorzaakt. Het verschuiven van het probleem ging en gaat door en maatregelen zijn er niet.” Volgens de jurist wil de Staat zich in zijn verdediging vooral beroepen op koploperprojecten, stoppersregelingen Lbv en Lbv-plus en agrarisch natuur- en landschapsbeheer. “Ook dat is onvoldoende. De Staat moet kleur bekennen.”

Geen ecologische deadline

De landsadvocaat somde een groot aantal maatregelen van kabinetten op en stelde dat de Staat stappen neemt en blijft nemen. Waar het ging om de instandhouding van de natuur wilde hij niet meegaan in het verhaal van Greenpeace dat het point of no return bereikt is. “Die wordt nergens onderbouwd en er is een natuurherstelstrategie met de best beschikbare kennis.” Volgens de landsadvocaat is wel intensief herstel nodig, maar kan er geen ‘ecologische deadline’ gesteld worden voor 2025 en 2030, zoals Greenpeace wil.

Daarbij wees de landsadvocaat op onderzoek van RIVM. Daaruit blijkt dat voor het Greenpeace-doel in 2025 voor zeer kwetsbare natuur 100% emissiereductie in Nederland en 70% emissiereductie in buurlanden nodig is. Pas dan wordt dit doel gehaald.    

De rechter doet begin januari uitspraak in de zaak tussen Greenpeace en de Staat.