Toenemende regeldruk

Ondanks alle uitgesproken goede voornemens lukt het de politiek niet om de regeldruk te verminderen. Dat is een zorgelijke ontwikkeling.

Laat ik me me even voorstellen. Joost de Rooij, 41 jaar, getrouwd, vader van twee kinderen en vennoot bij Linssen advocaten in Tilburg. Ik ben advocaat sinds 1998 en voerde altijd een agrarische praktijk. Door die juridische bril bezie ik ook de veranderingen in de sector in de afgelopen vijftien jaar. Die liegen er, vooral qua regeldruk, niet om.

We kennen allemaal de discussie die met regelmaat in de politiek oplaait over het verlagen van de regeldruk. Met name in verkiezingstijd is het een dankbaar programmapunt. Hoewel natuurlijk meer aspecten van het regeringsbeleid niet bevredigend uitpakken, is met name in het agrarisch recht sprake van falend beleid op dit punt.

Ter illustratie: alleen al op het terrein van geur kregen we de afgelopen vijftien jaar te maken met verschillende richtlijnen en twee formele wetten, beide met de nodige uitvoeringsregelingen en tussentijdse wijzigingen. En er is uiteraard meer dan geur: ook met de Wabo, de Wav, de Wro, de Natuurbeschermingswet 1998, het Besluit huisvesting en de Wet milieubeheer krijgen de meeste veehouders te maken. Voeg daar de regels op gemeentelijk en provinciaal niveau aan toe, en je hebt een kluwen die bijna niet meer te ontwarren is. De politieke voornemens ten spijt blijft er sprake van een toename van regeldichtheid en administratieve verplichtingen.

Maar goed, zolang politieke partijen roepen dat ze er iets aan gaan doen, is er hoop op verbetering.

In mei 2003 verscheen het hoofdlijnenakkoord voor het kabinet-Balkenende II Meedoen, meer werk, minder regels, onder meer gericht op het tegengaan van bureaucratie en regelzucht. Het kabinet-Balkenende IV hanteerde als één van de hoofdlijnen van het coalitieakkoord een verlaging van de regeldruk met 25 procent. Ook in de aanloop naar de verkiezingen in 2010 was bij alle partijen aandacht voor zo’n reductie. Het kabinet-Rutte II verkondigde kort na de aftrap zelfs aan te streven naar een structurele verlaging van de regeldruk met €2,5 miljard. Ik had nooit de verwachting dat ze dit allemaal zouden waarmaken. Maar zolang ze kordaat tegen de stroom in roeien, zo meende ik, zou de lawine aan regelgeving in elk geval niet aanzwellen.

Onlangs, bij de gemeenteraadsverkiezingen, speelde regeldruk nauwelijks een rol. Ook politiek Den Haag besteedde daar relatief weinig aandacht aan. Wellicht meent men dat voor dit moment voldoende initiatieven ontplooid zijn. Op de site van de overheid valt te lezen dat de maatregelen die zij nu uitvoert tot de beoogde resultaten 
(en daarmee besparingen) zouden moeten leiden. Onder het mom ‘Er wordt toch aan gewerkt?’ blijft het nu dus – ik zou willen zeggen verdacht – stil.

Als u het mij vraagt is de politiek er over tien jaar, ondanks de uitgesproken goede voornemens, niet in geslaagd om de regeldruk te verlagen. Op het moment is dit zelfs geen noemenswaardig item meer geweest in de verkiezingscampagnes. Dat doet pas echt het ergste vrezen.