Spotprijs komende maanden structureel boven fabrieksprijs

Veel melkveehouders zien deze ontwikkeling met gemengde gevoelens aan. Terwijl het bedrag op hun melkgeldafrekening met kleine stapjes de betere kant op beweegt, plust de spotmarkt met €6 of €7 per maand naar voor hen onbereikbare niveaus. In de komende periode blijft dat zo.

Zuivelbedrijven kunnen vanwege eerder afgesloten en langlopende contracten niet zomaar omhoog met de uitbetaalprijzen. De verwerker die sterk in de foliekaas en de room zit, kan mooie stappen omhoog zetten, maar hij zich dus niet voor lange tijd heeft vastgelegd. Wie een breder gespreid palet aan producten heeft, of nauwelijks in de verse kaas en room actief is, moet meer geduld hebben. De zuivelmarkt gaat omhoog, maar niet over de hele linie en in een heel ander tempo dan de spotmarkt.

Met een afnemende melkaanvoer, zoals nu in vrijwel heel Europa, en met een weer aantrekkende markt, neemt de druk op de spotmarkt alleen maar verder toe. Zuivelbedrijven die het kunnen, nemen de situatie op de markt nu te baat en proberen extra melk van buiten het bedrijf bij te kopen, om room of kaas bij te produceren. De roomprijs beweegt zich richting de €5 per kilo en foliekaas wordt verkocht voor €3,40 of meer per kilo.

Van die situatie moet worden geprofiteerd. Met de extra melkaanvoer van buiten het eigen bedrijf kan extra product worden gemaakt en winst worden gepakt die er anders niet is, zelfs als voor de melk meer wordt betaald dan de eigen leden krijgen.

Bijkoopverbod

Er zijn ook coöperaties die hebben laten vastleggen dat hun fabrieken op de spotmarkt geen melk mogen bijkopen tegen prijzen die hoger zijn dan aan de leden wordt betaald. Dat lijkt een begrijpelijke stap, maar het ontneemt deze producenten ook de mogelijkheid om iets extra bij te verdienen, waar de leden uiteindelijk ook van profiteren. Onder meer het Duitse DMK zit in deze situatie; al zijn er mouwen te passen aan een bijkoopverbod, bijvoorbeeld door de melk in losse componenten bij te kopen.

Feit blijft dat verwerkers, mede onder druk van leden, hun best zullen blijven doen om winstkansen te pakken op een qua aanvoer krappe markt. Hierdoor zal het verschil tussen spotmelkprijs en ledenmelkprijs verder oplopen. Al is het verklaarbaar, het wringt.