Boer als energieproducent, hoe duurzaam is dat? - Foto: Peter Roek AlgemeenOpinie

‘Boer als energieproducent, hoe duurzaam is dat?’

Kan de landbouw een energieproducent worden? Domme vraag! De landbouw is al sinds jaar en dag energieproducent. Nog maar enkele decennia geleden haalden Nederlandse boeren brandhout uit houtwallen en teelden ze haver voor hun trekpaarden.

In Moerdijk wordt pluimveemest verbrand om ‘groene’ stroom te produceren. Boerinnen in India koken hun potje op koeienmest en Chinese varkenshouders produceren biogas. Braziliaanse auto’s rijden deels op ethanol uit suikerriet, Amerikaanse ­auto’s op ethanol uit mais en Europese akkerbouwers telen koolzaad voor biodiesel. In de EU is afgesproken dat in 2020 10% van de transportbrandstof zal bestaan uit biobrandstoffen.

Energiegewassen niet snel concurrerend

Maar hoe efficiënt is deze energieproductie? Dat valt tegen: planten zetten slechts zo’n 0,5% van het zonlicht om in biomassa. Algen kunnen dat ongeveer drie keer zo efficiënt, maar zonnepanelen halen nu al een efficiëntie van 10 à 20% en die zal in de toekomst alleen maar hoger worden. Daardoor zijn energiegewassen niet snel concurrerend met zonnepanelen en windturbines.

Gewasenergie prima op te slaan als olie of ethanol

Daar staat tegenover dat je energie uit gewassen beter kunt opslaan, namelijk in de vorm van olie en ethanol. En het economisch rendement neemt toe als een restproduct van de energieteelt een hoogwaardig restproduct levert, bijvoorbeeld tarwegistconcentraat als veevoer. Evenzo neemt het rendement toe als je energie wint uit een restproduct van voedselproductie, zoals mest.

Gewasresten nodig voor gezonde bodem

Toch is het oppassen geblazen met energieteelt, want gewasresten zijn nodig om de organische stof in de bodem op peil te houden. Alleen daar waar ze niet nodig zijn, is verbranding of vergisting verantwoord. Soil first! Dat is extra hard nodig op gedegradeerde landbouwgronden. Zulke gronden kunnen we opkrikken met compost, dierlijke mest en gewasresten.

Pilot met vergisters

Ook met energieproductie uit mest moeten we oppassen, want ook de koolstof uit mest kan nodig zijn voor de bodem. FrieslandCampina wil mestvergisters op melkveebedrijven plaatsen om groene energie te winnen en de emissie van broeikasgassen te verminderen. Dat is duur, want een vergister kost al gauw €300.000 en daar moet flink wat subsidie bij. Voor zo’n bedrag kun je heel wat zonnepanelen plaatsen. En dan kun je tegelijk andere voordelen halen: sanering van asbestdaken, minder vergisters in het landschap, geen prikkel om de koeien op stal te houden om alle mest in de vergister te stoppen en meer organische stof voor bodem en bodemleven. Lijkt me goed om dat eerst grondig af te wegen en intussen met vergisters niet verder te gaan dan een pilot op een stuk of twintig bedrijven, begeleid door vergelijkend onderzoek.

Beheer
WP Admin