‘Niet opvolgen, wel enorm betrokken zijn’

Ook kinderen die het bedrijf niet overnemen, moet je betrekken bij het overnameproces.

Het zal je maar gebeuren… Je groeit op in een boerengezin, op een boerenbedrijf. Als je ouder wordt, help je mee met de werkzaamheden die er te doen zijn. Dat vind je normaal en misschien ook wel leuk. Hoe ouder je wordt hoe meer je mag doen. Het is bijna vanzelfsprekend dat je ouders op je kunnen rekenen.

Je wordt volledig genegeerd, zelfs na meerdere keren aandringen

Dan krijg je een relatie. Je verhuist en begint een gezin. Maar omdat je het normaal vindt en het bedrijf belangrijk voor je is, kunnen ze ‘thuis’ altijd een beroep op je blijven doen. Je klimt op een trekker of melkt met het grootste gemak de koeien. Alles lijkt vanzelfsprekend.

Dan komt het moment om de bedrijfsovername te bespreken. Je geeft aan betrokken te willen worden in de besluitvorming, ook al neemt een andere broer of zus het bedrijf over. Maar je wordt volledig genegeerd, zelfs na meerdere keren aandringen. Het onderwerp is noch bij je ouders noch bij de beoogd opvolger bespreekbaar.

Naarmate de tijd verder gaat, voel je de teleurstelling

Na veel aandringen word je uiteindelijk verteld onder welke voorwaarden het bedrijf over gaat naar de volgende generatie. Het is een mededeling, geen gesprek. Daar sta je dan. Daar kun je het mee doen. Je denkt: ‘zo zal het wel horen’. Maar toch gaat het knagen: is het wel normaal wat hier gebeurt? Hoe gaat dat bij anderen? Je zoekt, stelt hier en daar wat vragen en komt tot de conclusie dat jouw gevoel niet vreemd is.

Het gaat je niet om het geld. Je weet dat een overname financieel gezien ‘oneerlijk’ is. Je gunt de overnemer het bedrijf en zijn of haar toekomst. Wat vooral speelt, is dat je je niet gezien en gekend voelt. Het bedrijf ging altijd voor, zelfs ten koste van jou. Je hebt in je jeugd veel zelf opgeknapt en moeten uitzoeken omdat ouders geen tijd voor je hadden. Het bedrijf ging voor…

Helaas gaat goed communiceren op het boerenbedrijf nog te vaak fout

Naarmate de tijd verder gaat, voel je de teleurstelling. Jij hebt ook geholpen om het bedrijf zover te krijgen dat het doorgegeven kan worden. Maar dat wordt niet gezien. Er is kennelijk achter jouw rug om besloten de overname te regelen. Geen betrokkenheid, geen inspraak, geen erkenning.

Af en toe kloppen mensen bij mij aan met een soortgelijk verhaal als hierboven beschreven. Ook al neemt men het ouderlijk bedrijf niet over, de betrokkenheid en het emotionele mede-eigendom zijn vaak heel groot.

Deze situaties laten zien dat goed communiceren over ingrijpende gebeurtenissen zoals een bedrijfsovername van cruciaal belang is om begrip, gunning, erkenning, vrede en harmonie te bewerkstelligen. Want: ook na de overname blijf je familie van elkaar en willen de meeste mensen op een goede manier met elkaar blijven omgaan.

Helaas gaat goed communiceren op het boerenbedrijf nog te vaak fout. Daarom: praat met elkaar en betrek het hele gezin op tijd bij belangrijke gebeurtenissen zoals een overname, dus ook die broer of zus die geen opvolger is.