Zussen stellen bedrijf voor man

De zussen Lise-Moїse en Vanessa Martin hebben hun wortels in La Roche-en-Ardenne, in de Belgische Ardennen. Lise-Moїse besloot veertien jaar geleden om toe te treden tot het ouderlijk bedrijf, ze was toen vijftien. Samen met haar jongere broer breidde ze het bedrijf uit. Vandaag de dag melken ze 130 koeien en hebben ze 68 hectare grasland.

Lise-Moїse melkt samen met haar ouders, haar broer voert de koeien en zorgt voor het landwerk. In 1998 schakelden ze om naar biologische bedrijfsvoering. Dit paste het beste bij hen, omdat de koeien altijd al weidegang hadden in de heuvels van de Ardennen, volgens traditie. Dit wilden ze zo houden. De melk leveren ze aan het merk ‘Pur Natur’ dat hen vaste prijzen biedt en daarmee inkomenszekerheid. Lise-Moïse werkt met plezier. Ze haalt vooral veel voldoening uit het dagelijkse werk met de koeien.

Lise-Moïse haalt haar voldoening vooral uit de dagelijkse omgang met de dieren. – Foto: Imke Harms

Vlakbij kocht haar zus Vanessa Martin vier jaar geleden een kleine boerderij met twee hectare grond. Ze had altijd wel interesse in het ouderlijk bedrijf, maar het was nooit haar bedoeling dat ze het mede zou overnemen. Wel was ze sinds haar tiende jaar verantwoordelijk voor de imkerij van haar vader en oom. Ze ging echter pedagogiek studeren en na haar diplomering werkte ze voor de landbouworganisatie ‘Fugea.’ Daar begeleidde ze 28 stagiaires en verschillende initiatieven om nieuwe bedrijven op te zetten. Ze kon er prima haar onderwijsvaardigheden combineren met interesse voor de landbouw.

Nog altijd runt ze de imkerij van haar ouderlijk bedrijf. De honing verkoopt erg goed, maar helaas zijn drie jaar geleden bijna al haar bijenvolken in de winter doodgegaan. Er zijn er nog een handvol over; langzaam is ze het aantal volken weer aan het opbouwen.

Zelf slachten

Een half jaar geleden zei ze haar baan bij Fugea op om zich volledig aan de boerderij te kunnen wijden. Naast de bijenhouderij heeft ze nu wat kippen en kalkoenen die ze opfokt voor de slacht, net als enkele varkens en kalveren. Dat slachten wil ze zelf gaan toen, ze volgde er speciaal een parttime ‘slachtcursus’ voor. En ze heeft meer plannen; op de lange termijn wil ze ook overnachtingen aanbieden en het bedrijf uitbreiden met een educatietak. Dan voegt ze weer haar interesse voor landbouw en onderwijs samen.

Beide zussen werken dus vlak bij elkaar, ieder op een eigen bedrijf met ieder hun eigen uitdaging. Een gemeenschappelijke uitdaging is het vinden van een partner en ermee samenwonen en -leven. Ze zijn beperkt mobiel, omdat ze vrijwel altijd op hun bedrijven bezig zijn.

Voor Lise-Moїse is duidelijk dat een eventuele partner niet zelf een boerderij mag hebben. Ze wil met haar familie op haar eigen boerderij blijven wonen en niet heen en weer pendelen tussen twee bedrijven. Een eventuele partner moet uiteraard haar liefde voor dieren delen en accepteren dat ze niet altijd zomaar even weg kan. Een paar jaar geleden deed ze mee aan het Belgische Boer zoekt Vrouw, maar ze vond er helaas niet de man waarmee ze haar leven zou willen delen.

Van samenwonen komt het niet

Haar zus Vanessa heeft wel een vriend. Ze ontmoette hem nadat ze haar boerderij had gekocht. Van samenleven komt het echter niet. Hij kocht onlangs een huis een uur rijden bij haar vandaan en hij is zelfstandig ondernemer geworden. Dat betekent dat ze elkaar momenteel alleen in het weekend zien.

Beide zussen willen niet verhuizen. Ze zijn helemaal ingebed in de dorpsgemeenschap en kennen er iedereen. Ook willen ze onder geen beding hun bedrijf opgeven of op het tweede plan zetten. Tevens vinden ze het belangrijk hun familie in de buurt te hebben. De betrokkenheid en de hulp en steun die dat geeft, is de motor achter hun bedrijfsvoering.

De afgelopen vier jaar is de ontwikkeling van hun beider bedrijven een beetje achtergebleven bij hun wensen en ambities. Voor hun inkomsten is dat echter geen bedreiging, ze kunnen er goed van leven.

Auteur Imke Harms (26) groeide op in het Noorden van Duitsland. Haar ouders hebben een akkerbouwbedrijf, maar Imke weet nog niet of ze het wil overnemen. Ze studeerde agrarische wetenschappen en liep stage op verschillende bedrijven door heel Europa. Ze merkte dat in de sector vooral mannen aan het roer staan. Daarom besloot ze specifiek op zoek te gaan naar vrouwen met een eigen bedrijf. Door overal twee weken intern te gaan, wilde ze het agrarsiche vrouwenleven in andere landen zelf ondervinden en zo ontdekken of het ook iets voor haar is. Haar ervaringen bundelt ze in een boek dat in december uitkomt. De komende weken publiceert Boerderij alvast enkele verhalen. ➤   Meer over Imke is te lezen op haar website