1962: handige kar met truc voor meer inhoud

Een degelijke driewieler, dat is deze veenkoloniale wipkar. De foto is uit 1962, maar de karren waren al veel langer in gebruik.

De wipkar heette niet voor niets zo. Hij kon eenvoudig achterover ‘wippen’ of kiepen. Als het achterste schot weggehaald werd, kon de lading makkelijk gelost worden. – Foto: Misset

Sommige boeren hadden er vlak na de Eerste Wereldoorlog al een. Het was een platte wagen die met opzetstukken extra inhoud kon krijgen. Op de foto is er sprake van twee opzetstukken, die eenvoudig over elkaar heen waren te schuiven. De wipkar werd voor transport van allerlei producten gebruikt, in de Veenkoloniën ging het naar verhouding veel om aardappelen. Die moesten er wel handmatig ingedaan worden, maar daarna scheelde het een bult sjouwwerk.

Lekker brede velgen

Oude boeren schatten dat er zonder opzetstukken zo’n 10 hectoliter aan pootaardappelen in kon, bij het rooien werden de schotten er opgezet en kon er wel 600 kilo aardappelen in. De velgen waren voor toenmalige begrippen ‘lekker breed’, tot wel 12 centimeter. Gewone karren hadden velgen die vaak een duim breed waren, pakweg 4 centimeter. Dergelijke wielen zouden tijdens de oogst echter diep wegzakken in de veenkoloniale bodem.

Speciaal koppelstuk

De kar ziet er log uit maar was door het driewielermodel toch wendbaar. De oudste exemplaren werden door paarden getrokken, hun trektuig werd vastgemaakt aan een haak vooraan de lange dissel. Op de foto is deze goed te zien. Toen de trekker furore maakte, kon de kar er niet zomaar achter geknoopt worden. Er was een speciaal koppelstuk nodig, dat er uiteraard door elke trekkereigenaar subiet op werd gemonteerd.

Dit artikel is te lezen in Boerderij 5 van dinsdag 29 oktober en is onderdeel van de rubriek Zo ging het toen.