EU-dierziektenprogramma’s werken goed, maar kosten zijn niet helder

Dierziektenprogramma’s van de Europese Unie gaan ziekten goed tegen. Dat concludeert de Europese Rekenkamer in een nieuw verslag. Maar het is moeilijk vast te stellen of ze kosteneffectief zijn.

Er worden weliswaar successen geboekt, zoals de daling van het aantal gevallen van BSE bij runderen, maar de inspecteurs waarschuwen dat sommige controles niet toereikend zijn. In een deel van de gevallen zijn de kosten zelfs onredelijk hoog.

Er werd voor de uitroeiing, bestrijding en bewaking van bepaalde dierziekten tussen 2009 en 2014 in Europa €1,3 miljard uitgetrokken voor acties als vaccinatie van dieren, het uitvoeren van tests en compensatie voor geslachte dieren.

Programma’s bevorderen dierziektenbestrijding

De Europese Rekenkamer heeft onderzoek gedaan in Ierland, Spanje, Frankrijk, Italië, Polen, Roemenië en het Verenigd Koninkrijk. Samen vertegenwoordigen die landen 72% van de totale uitgaven voor dierziektenprogramma’s. De controleurs stellen vast dat de onderzochte programma’s op een goede manier hebben bijgedragen aan de bestrijding van dierziekten. De aanpak van de Europese Commissie is deugdelijk en berust op goed technisch advies en risicoanalyses. De beschikbare middelen worden op een juiste wijze ingezet. Er zijn opmerkelijke successen geboekt, zoals de daling van het aantal gevallen van BSE bij runderen, salmonella bij pluimvee en rabiës bij in het wild levende dieren.

Kosten zijn niet inzichtelijk

Punt van kritiek van de controleurs van de Europese Rekenkamer is dat de kosteneffectiviteit moeilijk is vast te stellen. Door een gebrek aan beschikbare analysemodellen blijkt dat moeilijk vast te stellen. Er zijn voorbeelden van programma’s die door de lidstaten onvoldoende werden gemonitord en van onredelijk hoge kosten, stellen de controleurs. Ruimte voor verbetering is er op het gebied van de uitwisseling van epidemiologische gegevens en de toegang tot historische resultaten.

De controleurs constateren ook dat de benodigde acties en controles bij sommige programma’s beter gespecificeerd moeten worden. Hoewel de beoordeling van specifieke veterinaire programma’s positief is, vormen de uitroeiing van runderbrucellose en -tuberculose en van geiten- en schapenbrucellose nog steeds een probleem in enkele lidstaten.