Sojaboon biedt meeste perspectief als eiwitgewas

Het stimuleren van de teelt van eiwitgewassen is één van de speerpunten van de Nederlandse Akkerbouw Vakbond (NAV).

Groei van het areaal lukt alleen als er afzet is. Daarom heeft de NAV een onderzoek laten doen naar nieuwe toepassingsmogelijkheden van in Nederland geteelde eiwitgewassen. Het onderzoek is gedaan door studenten van Wageningen Universiteit.

Afnemers kennen sojabonen al

Het onderzoek is toegespitst op sojabonen, zegt NAV-bestuurder Hans van Kessel. “Sojabonen heeft als voordeel dat de afnemers dit al kennen als grondstof. Bij andere eiwithoudende gewassen als lupine of veldbonen is dat minder het geval. Dan weten afnemers niet hoe de grondstof zich gedraagt in het productieproces of in de receptuur.”

Regionaal en niet genetisch gemodificeerd

Het onderzoek richtte zich alleen op afzet in de voedingsmiddelensector. Daar is grote vraag naar sojabonen die niet genetisch zijn gemodificeerd en die in de regio zijn geteeld. Bovendien is in de voedingssector minder concurrentie met geïmporteerde sojabonen, dan in de voersector. Volgens Van Kessel hebben de studenten 5 voedingsproducten geselecteerd die van sojabonen zijn gemaakt en die in hun ogen perspectief bieden op de afzetmarkt. Hij wil nog niet zeggen wat voor soort producten het zijn. “We zijn in gesprek met producenten.”

Foto: GAM

Grote afzet zorgt voor aantrekkelijk saldo

De afzet van een eiwitgewas moet een zekere omvang hebben, zegt Van Kessel. “Het is niet alleen bedoeld voor een nichemarkt. Daarom richten we ons in dit onderzoek op sojabonen voor de voedingssector. Een grote afzet stimuleert de groei van het areaal en geeft meer kans op een aantrekkelijk saldo voor de akkerbouwer. Voor de telers is het van belang dat de teelt wordt geoptimaliseerd. Door veredeling zijn betere rassen te kweken. Maar het creëren van nieuwe afzet is niet eenvoudig. We hebben daar hulp van de overheid voor nodig.”

Maatschappelijk doel

Van Kessel vindt dat de overheid de afzet van regionaal geteelde eiwitgewassen moet stimuleren, omdat het een maatschappelijk doel dient. “De EU kan maar voor 20 tot 30% voorzien in de behoefte aan plantaardige eiwit. Veel eiwitgrondstoffen die worden geïmporteerd zijn genetisch gemodificeerd. De sociale omstandigheden in de herkomstlanden zijn vaak niet ideaal. De consumptie in de EU verschuift van dierlijke naar plantaardige eiwitten. Je kunt met plantaardige eiwitten meer mensen voeden dan met dierlijke eiwitten.“

Voordelen voor de teler

Eiwitgewassen hebben ook voordelen voor de teler, stelt Van Kessel. “Het zijn vlinderbloemigen die stikstof uit de lucht vastleggen in de grond. Het is een rustgewas en dat verbetert de bodemvruchtbaarheid.”

Van Kessel stelt dat de belangstelling voor regionaal geteelde eiwitgewassen groeit in de EU. “Landen als China en India kopen steeds meer sojabonen op de wereldmarkt, omdat de vleesconsumptie groeit. De EU was altijd een grote importeur, maar is naar de middenmoot gezakt. De Europese afnemers moeten steeds meer op zoek naar andere leveranciers. Dat stimuleert de teelt van eiwitgewassen in de EU.”