Tips voor een gezonde kraamtijd

Voldoende biest alleen is geen garantie voor een goede start van de big. Hygiëne, de juiste vaccinaties en omgang met de dieren zijn eveneens belangrijk.

Tijdens een bedrijfsbezoek aankomen bij de kraamafdeling blijft voor mij als dierenarts een leuk moment. Er heerst rust, het is er lekker warm en schoon. De biggenlampen geven warmte voor de jonge dieren en vormen ook een soort sfeerverlichting. Tevreden knorrende 
zeugen liggen lekker op hun zij met een flinke 
toom biggen aan hun uier. Er wordt goed voor ze 
gezorgd. Dat is enorm belangrijk, want de zeugen leveren een topprestatie. Na het werpen schiet de melkproductie omhoog. Deze kan binnen twee weken oplopen tot 14 liter per dag. Binnen vier weken groeit een toom van dertien biggen van 1,5 kilo bij de geboorte naar ongeveer 7 kilo bij het spenen. Dit betekent in totaal soms wel 75 kilo groei!

Uitdagende factoren in de kraamstal

De kraamstal heeft ook mijn interesse vanwege de uitdaging op gezondheidsgebied. Het is de plek waar gezondheid, voeding, klimaat, hygiëne en verzorging het meest met elkaar samenhangen en alle factoren moeten optimaal zijn om mooie tomen biggen en fitte zeugen te kunnen spenen.

Vaccins tegen geboortediarree

Geboortediarree is een veel voorkomend probleem. Dit is soms vrij eenvoudig met een aanpassing van vaccinatie in de dracht op te lossen. Naast naar de geregistreerde vaccins voor coli en clostridium wordt weleens uitgeweken naar runder- of schapenvaccins, bijvoorbeeld als een minder vaak voorkomend clostridiumtype of het rota­virus de oorzaak blijkt te zijn.

Bacteriën overleven gemakkelijk

De problemen dienen echter ook in de kraamstal zelf grondig te worden aangepakt. Bacteriën kunnen vrij gemakkelijk een ronde overleven, zodat pasgeboren biggen meteen na de geboorte worden besmet met ziektekiemen in hun omgeving. Versleping kan gebeuren van hok naar hok tijdens het behandelen of overleggen. Hygiëne is van groot belang. De zeug zelf kan de boosdoener zijn, doordat ze via de mest veel bacteriën kan uitscheiden.

Van alle kanten dreigt dus gevaar voor de jonge biggen, die zonder enige afweerstoffen en met een nog onvoldoende ontwikkeld immuunapparaat geboren worden.

Goede biestopname essentieel

Voldoende biestopname snel na de geboorte is van levensbelang. Biest is energierijk en zit boordevol antilichamen. Deze zijn gericht tegen de ziektekiemen waar de biggen in de start van hun leven mee in contact komen.

Belangrijke andere factoren

Voorwaarden scheppen voor een goede start is heel belangrijk. De hoeveelheid opgenomen biest is te controleren door het wegen van biggen. Met bloedonderzoek kan bij jonge biggen worden 
gecontroleerd of zij voldoende afweerstoffen hebben opgenomen. Maar net zo belangrijk is goed te kijken naar alle andere factoren die van invloed zijn. Hoe is de voer­samenstelling? Is de waterkwaliteit in orde? Zijn de jonge zeugen op hun gemak in de kraamstal, of toch nog erg angstig? Wordt er goed 
gereinigd en ontsmet tussen de rondes door?

Er zijn soms zoveel vragen dat een routinebezoek eigenlijk te kort is en het goed is om er eens verder in te duiken. Als biggen in de kraamstal een goede start maken, profiteren ze daar hun hele leven van.