Pas op: kinderen stoppen van alles in hun mond, ook gif

Volwassenen beschermen zich onvoldoende tegen gevaarlijke stoffen en kinderen stoppen ze soms in hun mond. Voorkomen is het beste, maar weet wat je moet doen als er toch iets misgaat.

Interessant, al die potjes, tubes en jerrycans. Dat er medicijnen voor vee in zitten of middelen om de huidige phytophtoradruk te beheersen, zegt kleine kinderen meestal niets. Ze ontdekken de wereld door te voelen en te proeven. Maar als ze dat doen met medicijnen, diesel, halamid, muizengif of gewasbeschermingsmiddelen, kan hun nieuwsgierigheid verkeerd uitpakken. Hoe vaak het misgaat, is niet precies te zeggen maar dát het regelmatig misgaat, staat vast. Er lijkt zelfs sprake van een stijging.

Vorig jaar kreeg de website van het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC) 23% meer bezoekers die specifiek zochten naar informatie over inname of contact met potentieel giftige stoffen. De groep slachtoffers waarvoor men informatie zocht, betrof vooral kinderen tot vier jaar en volwassenen vanaf 18 jaar. Hoeveel hiervan afkomstig zijn van een boerenbedrijf is niet uitgesplitst, maar dat in deze sector de kans op ongelukken met giftige stoffen relatief groot is, hoeft geen betoog. Op een regulier bedrijf zijn die stoffen nou eenmaal aanwezig om plant en dier te genezen of te beschermen. Dat je er voorzichtig mee om moet gaan, is bij de meeste volwassenen wel bekend.

Lees verder onder de afbeelding

Blootstelling aan bestrijdingsmiddelen

Uit onderzoek van de Arbeidsinspectie blijkt dat 80% van de agrarische werkgevers en 87% van hun werknemers zich bewust is van de gevaren. De meeste handelen er echter niet naar, toont datzelfde onderzoek aan, en dat kan gezondheidsschade opleveren. Zo zijn er sterke aanwijzingen dat blootstelling aan bestrijdingsmiddelen de kans op hersenziekten zoals Parkinson vergroot. Onderzoek loopt, resultaten worden over ongeveer vijf jaar verwacht. Gebruikers lijken zich intussen geen grote zorgen te maken. Slechts tweederde voorziet zichzelf van bescherming als ze met giftige stoffen werken, een derde doet dat dus niet.

Ook met het mengen van verschillende stoffen nemen de meeste gebruikers het niet zo nauw. Ruim 90% bepaalt niet vooraf hoe gevaarlijk het nieuwe mengsel is of kan zijn en neemt dus ook geen passende voorzorgsmaatregelen. De gedachte is vaak: deze ene keer zal het verschil niet maken. Daarbij vergeten ze dat ze dat vorige week ook al dachten en de week daarvoor ook. Los daarvan: er zijn stoffen waarbij die ene keer wel degelijk verschil kan maken. In elk geval bij kinderen. Een voorbeeld daarvan is alfachloralose. Dit zit in middelen die particulieren mogen gebruiken om muizen en ratten te bestrijden. De klassieke bloedstollingsremmers met als werkzame stof brodifacoum, difenacum of difethialone mogen vanwege de giftigheid alleen nog door professionals ingezet worden.

Ongediertebestrijding

Nog wel toegestaan voor particulieren zijn middelen met de werkzame stof alfachloralose. Dit werd vroeger in een bescheiden dosering ingezet als sedatiemiddel oftewel slaap- en verdovingsmiddel. Om muizen om zeep te helpen, is de concentratie dusdanig dat ze al na een of twee happen in coma raken en doodgaan aan onderkoeling. Mensen zullen niet zo snel in coma raken, maar bij jonge kinderen kan het wel gebeuren. Daarom zijn korrels en pasta’s voorzien van een bittere smaak die moet zorgen dat ze uitspugen wat ze eventueel in hun mond hebben. Desondanks slikken sommigen het door waarna ze slaperig kunnen worden of duizelig. Ze krijgen moeite met hun coördinatie, gaan trillen, schokken of krijgen een epileptische aanval. Een antigif is er niet, het enige wat kan helpen is actieve kool eten zoals norit. Dat bindt de schadelijke stoffen in het maagdarmkanaal. Koolstof bindt lang niet alles, maar het is goed om standaard in huis te hebben. Norit is zonder recept verkrijgbaar bij de drogist en apotheek.

Het allerbeste is en blijft voorkomen dat kinderen gevaarlijke stoffen binnenkrijgen. Verstrek ratten- en muizengif altijd in een afgesloten lokdoos die alleen toegankelijk is voor het ongedierte en niet voor kinderen; bewaarplekken van gevaarlijke stoffen moeten hoog zijn en na gebruik moeten altijd de doppen op potten, flessen en jerrycans worden gedraaid. En staat in de stal een formalinebad voor de koeien? Zorg dat kinderen er niet bij kunnen. En voor volwassenen geldt: ontsmettings- en gewasbeschermingsmiddelen zijn schadelijk. Ga er dus verantwoord mee om en bescherm jezelf.