Meerprijs voor de boer

Duurzaamheidsinitiatieven in de akkerbouwsector zijn zeer nuttig. Maar wat levert duurzaam geproduceerd voedsel de boer nu op?

Duurzaam geproduceerd voedsel staat in de belangstelling. De voedselschandalen van de afgelopen maanden hebben hieraan zeker bijgedragen. Ook in tijden van crisis geeft de consument meer uit aan duurzaam geproduceerd voedsel. Een recent gepubliceerd artikel meldt dat de Nederlandse consument vorig jaar 25 procent meer geld heeft besteed aan duurzaam voedsel. De omzet kwam uit op €2,2 miljard.

Duurzame producten onderscheiden zich positief van gangbare producten door de manier waarop ze geproduceerd zijn: diervriendelijk, biologisch, milieuvriendelijk en/of ethisch verantwoord. Belangrijke parameters zijn kwaliteit en productiviteit van de bodem, biodiversiteit, energie- en waterverbruik.

In minder dan drie jaar tijd zijn de consumentenuitgaven aan duurzaam voedsel verdubbeld. Er is sprake van een groeimarkt. In 2012 was van al het verkochte voedsel 5,5 procent duurzaam geproduceerd. De consument wil best meer betalen voor duurzaam geproduceerd voedsel. Gezondheid mag wat kosten en ‘duurzaam’ wordt als gezond ervaren, blijkt uit diverse rapporten.

Ook binnen de akkerbouw vinden allerlei initiatieven plaats om te komen tot duurzame productie, veelal gestimuleerd door afnemers. Ook zij zien blijkbaar meerwaarde in dit soort projecten.

Maar wat levert duurzaam geproduceerd voedsel nu op voor de akkerbouwer? Want de akkerbouwer die duurzaam produceert pleegt allerlei inspanningen, neemt bepaalde teeltmaatregelen, zorgt goed voor de bodem, schakelt mogelijk over op een minder intensief bouwplan et cetera.

Juist de afnemer maakt vaak mooie sier met deze duurzaamheidsprojecten, en doet het voorkomen alsof alles wat door hem op de markt wordt gebracht duurzaam geproduceerd is. De consument betaalt er meer voor. Dit levert meer marge op voor de afnemer en de verwerkende industrie, maar welke meerprijs komt bij de akkerbouwer terecht?

Het opstarten van allerlei initiatieven in de akkerbouwsector is uiteraard nuttig, maar de projecten mogen niet verworden tot tijdsbesteding onder het motto: ‘duurzame akkerbouw brengt minder kosten met zich mee en is dus interessant voor de akkerbouwer’. Er moet méér in zitten, ook aan de opbrengstkant. En dan niet alleen meer kilo’s en meer kosten, maar ook een hogere prijs per kilo. Immers, de teler levert duurzaam geteelde producten af.

Er worden parameters en feiten over de productiemethode aangereikt, waarmee de afnemer meerwaarde kan creëren naar de consument en waarmee marketingacties worden georganiseerd. Ligt hier een uitdaging voor het lovenswaardige initiatief Veldleeuwerik? Alle partijen uit de keten voelen zich verbonden met dit project, en maken er mooie sier mee. Wellicht dat ze ook de meerwaarde in de prijs kunnen meenemen. Dit zal de continuïteit van projecten op het gebied van duurzaamheid ten goede komen en de akkerbouwer daadwerkelijk aanmoedigen.