Laatste column

Dit is mijn laatste column. Een uitgelezen moment om terug te kijken of vooruit te blikken. Ik heb serieus overwegen om al die stukkies van bijna twintig jaar nog eens te lezen, maar ik heb dat niet gedaan. Ik was ook van plan om allerlei mensen te vragen hoe zij de toekomst van de landbouw zien, maar na die vraag twee keer gesteld te hebben, zag ik daar toch maar van af…

Ergens in een hoekje van mijn kamer staat een kistje en daarin liggen alle uitgeknipte columns, opgepakt onder een schuifdeksel te wachten, op wat…?? Ik heb de onderste eruit gehaald. Dinsdag 25 april 1995 werd mijn eerste stukkie geplaatst in het Agrarisch Dagblad. ‘Reflex op vernieuwing’ was de titel. Van Aartsen was toen minister.

Ik weet nog hoe Sjoerd reageerde op mijn columnist-zijn: “De eerste drie zullen wel lukken, maar dan…” Hijzelf en onze dochters waren vaak de inspiratie voor mijn schrijfsels. De pubers van toen zijn nu volwassen meiden. De moeder die ik was ben ik nog steeds, maar ik ben ook ondertussen oma geworden en dat geeft een extra dimensie aan mijn leven.

Is de landbouw veranderd in al die jaren? In essentie niet, denk ik. Wel is het aantal boeren en boerinnen drastisch verminderd. Opvolging is niet meer vanzelfsprekend. De samenleving snapt steeds minder wat het belang van de landbouw is. De kloof tussen consument en producent is nog steeds niet gedicht. Ministers komen en gaan. De boer ploegt voort…

Gisteren is voorbij, morgen moet nog komen, we leven in het nu! Schuldgevoel heeft geen zin, zorgen-voor-morgen ook niet, maak er wat leuks van voor vandaag…!

Het ga jullie goed in gezin en bedrijf. Fijne feestdagen gewenst.

Dit was mijn laatste column…