‘Nieuwe emissieregels voor volièrestallen zaaien verwarring’

LTO/NOP vreest dat nieuwe wetgeving over de emissie van ammoniak voor volièrestallen leidt tot meer verwarring. Het is beter de resultaten af te wachten van meetonderzoek van Wageningen UR (WUR) naar de daadwerkelijke uitstoot. “De vergunningverlening is al vastgelopen. Nu nieuwe wetgeving invoeren, helpt niet om dat vlot te trekken”, zegt Jacco Wisserhof, voorzitter van de kring leghennenhouders.

Een traditionele scharrelstal was voor leghennen vroeger de norm. Die stal wordt op de Rav-lijst dan ook gebruikt als referentiestal voor de ammoniakuitstoot, met 315 gram per dierplaats per jaar. De ministeries van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) en Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) willen de volièrestal als uitgangspunt nemen – met 90 gram per dierplaats per jaar – omdat die stallen er bijna niet meer zijn. Leghennenhouders-voorzitter Wisserhof pleit er echter voor om, pas nadat de resultaten van het meetonderzoek bekend zijn, de regelgeving aan te passen. De voortdurende wijzigingen leiden tot onduidelijkheid bij pluimveehouders en bij overheidsinstanties, zo stelt hij.

Factor drie

Demissionair staatssecretaris Vivianne Heijnen van IenW kwam in de zomer van 2023 met het plan om de emissiefactoren voor nieuwe volièrestallen tijdelijk met een factor drie te verhogen, totdat de meetresultaten van WUR afgerond zijn. Dat onderzoek liep echter vertraging op door corona en door besmettingen met hoogpathogene vogelgriep en het daarmee samenhangende bezoekverbod aan pluimveestallen. Eind 2022 werd voor wetenschappelijk onderzoek het bezoekverbod opgeheven, maar het lukte toen nog niet voldoende legbedrijven te vinden die wilden meewerken aan het meetonderzoek. Wisserhof verwacht dat het rapport daarvan over zo’n twee jaar verschijnt.

Rechters vonden dat emissiereducties voor de natuurvergunning niet zeker genoeg zijn. Daardoor is een impasse ontstaan. Die verdrievoudiging van de emissiefactor gaat dit niet oplossen, legt Wisserhof uit. Het is namelijk een schatting; het zou ook 3,5 of 2,5 kunnen zijn. Omgevingsdiensten kunnen daar bij het verlenen van vergunningen voor de Wet natuurbescherming (Wnb) niet mee uit de voeten. Ze hebben meer zekerheid nodig om een afgewogen besluit te kunnen nemen. Als ze al besluiten een vergunning te verlenen, is het bovendien de vraag of die juridisch houdbaar blijkt als een belanghebbende naar de rechter stapt.

LTO/NOP maakte er vorig jaar bij de betrokken ministeries al bezwaar tegen dat de drie keer zo hoge Rav-emissiefactoren uitsluitend zouden gelden voor nieuwe volièrestallen. Voor bestaande stallen bleven dus de oude factoren van kracht en is het moeilijker geworden te voldoen aan de minimale staleisen uit de Omgevingswet (voorheen Besluit huisvesting). Ook ontstaat rechtsongelijkheid en wordt verwarring over de handhaving in de hand gewerkt.

Handreiking

Het ministerie van LNV kondigde vorig jaar een zogenoemde handreiking aan voor een passende beoordeling ten behoeve van de Wnb-vergunning. Die handreiking moet pluimveehouders handvatten bieden om hun schatting van de emissie uit de stal te onderbouwen. De uitleg zou in het laatste kwartaal van 2023 verschijnen, maar dat is tot op heden niet gebeurd. LTO/NOP is van mening dat als de norm voor de nieuwe stal met een factor met drie verhoogd wordt, dat ook moet gelden voor de referentiestal in de natuurvergunning.

Het uitblijven van de handreiking maakt dat zowel Omgevingsdiensten als ondernemers niet weten waar ze aan toe zijn. LTO/NOP heeft bovendien vorig jaar al geprobeerd duidelijkheid te krijgen over de status van de handreiking. Biedt die juridische zekerheid of kunnen Wnb-vergunning later alsnog worden ingetrokken?