‘Het nieuwe normaal’

Op meerdere plekken in ons land werd nog extreem laat in het seizoen gras gewonnen, en ik vroeg me af: gaat dit het nieuwe normaal worden: etgroen in december?

Het nieuwe normaal. Het lijkt een term die volledig van toepassing is op de landbouwsector in ons land. Weinig van wat velen voor vanzelfsprekend houden, lijkt te kunnen blijven voortbestaan. Doorgaan op de bekende weg wordt schijnbaar een doodlopende weg. Van links en rechts wordt geroepen: “De landbouw is in transitie!” Het klinkt zo lekker hip, het bekt goed en iedereen begrijpt wat je zegt. De onderliggende boodschap is: boer, je moet veranderen, anders houdt het voor jou op en word je tot ongewenst beroep verklaard.

Beleid in snelkookpan wijzigen

In een tijd waarin alles snel moet, probeert de overheid het jarenlang gevoerde beleid als in een snelkookpan te wijzigen. Het gevolg is dat er nog veel onduidelijkheden zijn en dat gemeentes en provincies worstelen met de uitvoering van die wijzigingen. Ambtenaren die soms nauwelijks weten hoe het echte boerenleven eruitziet, moeten het beleid gaan uitvoeren. Werk je niet mee? Dan dwingen ze je uiteindelijk.

We leven niet in tijden van verandering, maar in verandering van tijden. Het veranderen van tijden gaat namelijk veel verder. Het betekent dat er fundamenteel zaken wijzigen die niet meer hetzelfde zullen worden. Wen er maar aan. Zij die kunnen meeveren en in staat zijn om hun bedrijfsvoering aan te passen, hebben kansen. Wie de kop – of desgewenst de hakken – in het zand steekt, heeft of krijgt het moeilijk.

Wat brengt het nieuwe jaar?

Voor velen zal zo rond de jaarwisseling wellicht deze vraag door het hoofd gegaan zijn: wat zal het nieuwe jaar ons brengen? We weten het nog niet…

Een wijze, invloedrijke koning uit het verre verleden schreef dat er voor alles in het leven een uur en een tijd is. Een tijd om te zaaien en te oogsten, een tijd om af te breken en op te bouwen, een tijd voor verdriet en een tijd voor vreugde, een tijd van oorlog en een tijd van vrede. Deze man schreef nog veel meer wijsheden, maar in het licht van de huidige situatie in de landbouw spreken deze woorden mij het meeste aan omdat ze duizenden jaren later nog steeds actueel zijn.

‘Overal is een tijd voor’

Overal is dus een tijd voor. Ook in het nieuwe jaar. Daar zullen moeilijke tijden bij kunnen zijn, maar er zullen vast ook mooie momenten tussen zitten. Nieuwe mogelijkheden, een andere kant op wellicht. Is de moed je in de schoenen gezonken? Best begrijpelijk. Zie je kansen? Heel mooi! Overal is een tijd voor, hebben we net gezien. Het nieuwe normaal zou na verloop van tijd zomaar eens weer normaal kunnen worden.