Groningse boeren verliezen zaak over NV-gebieden
De rechtbank in Den Haag heeft Groningse boeren in het ongelijk gesteld in hun zaak tegen de aanwijzing van NV-gebieden. De boeren stelden dat de aanwijzing gebaseerd is op verouderde cijfers en dat zij stikstofmaatregelen moeten nemen, terwijl fosfaat het probleem is in hun regio.
De rechtbank in Den Haag heeft de groep Groningse boeren die een kort geding hadden aangespannen tegen de aanwijzing van NV-gebieden (nutriënten verontreinigde gebieden) in het ongelijk gesteld. De bijna honderd boeren, verenigd in de Vereniging Rechtskundig Bureau voor de Landbouwer, vochten de aanwijzing van delen van waterschap Noorderzijlvest aan. Ze stelden dat het aandeel van de landbouw bij de te hoge nutriëntengehaltes was gebaseerd op verouderde cijfers en dat zij nu stikstofmaatregelen moesten nemen, terwijl enkel het fosfaatgehalte in het water te hoog is.
Verouderde cijfers en stikstofmaatregelen
De voorzieningenrechter wees de vordering van de boeren af, omdat de regeling waarin de NV-gebieden zijn aangewezen niet onmiskenbaar onverbindend is. De rechter oordeelde dat het ‘niet onbegrijpelijk’ is dat de staat heeft besloten de NV-gebieden aan te wijzen op basis van een landsdekkend rapport. Hierin is overal dezelfde methode toegepast om de bijdrage van de landbouw aan de mineralengehaltes in het water te bepalen. Dit rapport is echter gebaseerd op cijfers uit de periode 2010-2013. Het waterschap beschikte wel over actuelere cijfers, waaruit bleek dat het aandeel van de landbouw lager is dan de norm van 19%. Deze norm geldt als voorwaarde voor het aanwijzen van een NV-gebied.
Nitraatrichtlijn en fosforprobleem
Daarnaast oordeelde de rechter dat de aanwijzing van de gebieden niet in strijd is met de Nitraatrichtlijn. Volgens de rechter biedt de Derogatiebeschikking geen ruimte om uitzonderingen te maken voor gebieden met enkel een fosforprobleem, zoals in Noorderzijlvest. De voorzieningenrechter toonde wel begrip voor het bezwaar van de boeren dat zij minder stikstof mogen toepassen, terwijl fosfaat het probleem is. Desondanks wees de rechter het bezwaar af, omdat de Nitraatrichtlijn en de beschikking specifiek op stikstof zijn gericht.
Boeren beraden zich op vervolgstappen
Ook de door de boeren gestelde schade, die door de Staat wordt erkend, leidde niet tot de conclusie dat de aanwijzing onmiskenbaar onverbindend is. De boeren moeten zich daarom houden aan de normen die gelden in NV-gebieden. Dit houdt in dat zij dit jaar 20% minder stikstofbemesting mogen toepassen.
De Groningse boeren hebben aangegeven dat zij samen met hun advocaat de stukken verder zullen doornemen en zich beraden op vervolgstappen in deze zaak.