Glyfosaat krijgt toelating voor tien jaar

Daarmee geven de lidstaten het besluit in handen van de Europese Commissie, die voor toelating is. Nederland onthield zich van stemming.

Hoewel een grote meerderheid van de lidstaten (zeker 17 van de 27) voor de toelating van de onkruidbestrijder is, weegt die stem niet zwaar genoeg in de Europese besluitvorming. Voor een gekwalificeerde meerderheid bij de toelating van werkzame stoffen is de steun nodig van 15 lidstaten. Die vertegenwoordigen gezamenlijk tenminste 65% van de bevolking. Maar aan die laatste voorwaarde is niet voldaan. De voorstemmers vertegenwoordigden 42% van de bevolking.

Alleen Oostenrijk, Kroatië en Luxemburg waren vanaf het begin tegen de toelating. Nederland, Duitsland, Frankrijk, België, Italië en twee andere lidstaten onthielden zich van stemming. Die zeven landen vertegenwoordigen samen ongeveer 55% van de Europese bevolking.

Ten opzichte van de stemming in oktober veranderde Italië van positie. De Italianen waren in oktober voor toelating, maar onthielden zich donderdag van stemming.

Lees het laatste nieuws over glyfosaat

Kabinet besloot tot ‘onthouden van stemmen’

Sinds de stemming in het Permanent Comité voor planten, dieren voeding en veevoer (Scopaff) zijn wel gesprekken gevoerd over een eventuele aanpassing van het voorstel van de Europese Commissie. De meeste lidstaten vonden dat in het compromisvoorstel al te veel water bij de wijn was gedaan. Zij wilden niet dat er nóg meer wijzigingen in het voorstel zouden komen.

Verschillende belangengroeperingen probeerden de lidstaten en de Europese Commissie te beïnvloeden. Daarbij is onder andere gewezen op een petitie. Die werd wereldwijd door 2,7 miljoen burgers ondertekend. In de petitie werd opgeroepen tot een verbod op glyfosaat.

De Tweede Kamer riep minister Adema op tegen de toelating te stemmen. Echter, het kabinet besloot tot ‘onthouden van stemmen’.

Bayer, een van de producenten van de onkruidbestrijder, zegt in een reactie blij te zijn voor de boeren die een middel als glyfosaat dringend nodig hebben. De hernieuwde toelating biedt Bayer de mogelijkheid om “boeren in de hele EU te blijven voorzien van een belangrijke technologie die ze kunnen gebruiken in een geïntegreerde aanpak van het onkruidbeheer.”

De milieuorganisatie Pesticide Action Network (PAN) noemt het feit dat de lidstaten niet tot een gekwalificeerde meerderheid kwamen een belangrijk teken dat de zorgen over de gevaren van het gebruik van het breed gebruikte bestrijdingsmiddel toenemen. Volgens PAN is toelating een overtreding van de Europese wetgeving voor gewasbeschermingsmiddelen.

Hernieuwde toelating gebaseerd op diverse adviezen

De hernieuwde toelating is gebaseerd op adviezen van de Europese voedselveiligheidsautoriteit (Efsa), het Europese chemicaliënagentschap (Echa) en de toelatingsinstanties van Frankrijk, Hongarije, Nederland en Zweden. Uit de onderzoeken kwam niet naar voren dat er gegronde redenen waren om het middel niet opnieuw toe te laten.

De Europese Commissie zegt dat het onderzoek naar glyfosaat doorgaat. Ook verwacht het nieuwe inzichten over eigenschappen van de stof in relatie tot volksgezondheid en milieu. “Als er bewijs komt dat erop wijst dat niet langer aan de goedkeuringscriteria wordt voldaan (…) zal de Commissie onmiddellijk actie ondernemen om de goedkeuring te wijzigen of in te trekken als dit wetenschappelijk gerechtvaardigd is”, laat de Europese Commissie in een verklaring weten.

Minister Adema heeft in de aanloop naar de Brusselse besluitvorming al besloten om een studie te laten doen naar de mogelijke relatie van glyfosaat en de ziekte van Parkinson. Verder laat hij analyseren hoe het gebruik van glyfosaat kan worden beperkt bij teelten die niet van belang zijn voor de voedselproductie en waar geen alternatieven beschikbaar zijn.

Lees ook: ‘Nieuw hoofdstuk voor glyfosaat’​​​​​​​