Europese Commissie: mogelijk hoger budget landbouwbeleid

Ursula Von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, komt binnen twee weken met voorstellen over wanneer bedrijven wel en wanneer ze geen steun mogen ontvangen. Tot op heden was de lijn in Brussel altijd heel helder: bedrijven moeten in principe de eigen broek ophouden. Staatssteun verstoort de concurrentieverhoudingen en dan werkt de interne markt niet meer.

En die interne markt, die deze week trouwens dertig jaar bestaat, moet beschermd worden, want daar verdienen heel veel bedrijven hun brood. Maar nood breekt wetten en het komt ook nog eens goed uit. Frankrijk vindt al langer dat we niet dogmatisch moeten doen en ook landen als Italië willen graag wat meer speelruimte.

Versoepeling komt Nederland goed uit

Voor het Nederlandse kabinet zou een versoepeling van de regels, die door de verschillende crisissen toch al niet meer zo streng door Brussel werden gehandhaafd, wel goed uitkomen. Uitkoopregelingen zijn in principe concurrentieverstorend, maar zouden onder een minder streng regime wel toegestaan kunnen worden. Het zou enige ruimte kunnen geven in de stikstofdiscussie.

Het beslissende zetje in deze discussie lijkt uit Amerika te komen, waar president Biden een groot groen subsidieprogramma, luisterend naar de naam IRA met 380 miljard euro in kas, heeft gelanceerd. De bedoeling in om niet alleen groen te produceren, maar dat vooral in de Verenigde Staten te doen.

Toverwoord: ‘groen’

En dus zint Brussel op een antwoord. Toverwoord daarbij is ‘groen’. Iedereen die groen doet, moet worden verleid om in Europa te blijven. En op die golf probeert de Poolse Eurocommissaris voor Landbouw Janusz Wojciechowski nu ook mee te surfen. Hij wil meer geld voor de landbouwbegroting. Het gebeurde vrij onopvallend tijdens een debat in het Europees Parlement over de problemen van de Spaanse olijven, dat naadloos overging in een gedachtewisseling over inflatie en de gevolgen voor de landbouw. Zijn stelling is dat zonder gezonde boeren er niks terechtkomt van alle groene klimaatambities van de Europese Commissie.

En de Poolse Eurocommissaris heeft daar ook wel een idee bij. Aan het eind van dit jaar wordt het zogenoemde Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) geëvalueerd. Wat Wojciechowski betreft, komt daar een belangrijke vraag bij: is het huidige budget voldoende om de landbouw een groene omslag te laten maken en dan ook nog eens voor voedselzekerheid te zorgen?

Hij heeft zelf al een antwoord. De huidige 270 miljard euro, ongeveer een derde van de hele EU-begroting, is volstrekt onvoldoende om alle ambities waar te maken. Duurzaamheid heeft een prijs, zo zei hij tegen de leden van de landbouwcommissie in het Europees Parlement.

Nederland niet enthousiast

Nederland is niet enthousiast om meer geld aan de EU af te dragen. Bij de vorige onderhandelingen over de begroting hield premier Rutte bijna vier dagen en nachten z’n poot stijf en weigerde hij de begroting te verhogen. Maar ook Rutte voelt de nieuwe wind. Brussel beweegt. De Europese leiders zien elkaar weer begin februari en dan weten we of er echte veranderingen komen.