EU en Verenigd Koninkrijk onderhandelen over nieuwe Brexit-deal

De Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk proberen de komende week nieuwe afspraken over de export en import van onder meer landbouwgoederen te maken. De nieuwe Brexit-overeenkomst, de reset genoemd, zou tijdens een speciale top in Londen op 19 mei moeten worden ondertekend.

De gesprekken zijn een gevolg van de verkiezingsbelofte die de Britse premier Keir Starmer deed. Hij wil de Brexit niet terugdraaien, maar wel aanpassen. De noodzaak om dat te doen is sinds de verkiezingen van president Trump in Amerika alleen maar groter geworden. Ook de Britten willen hun afhankelijkheid van de Verenigde Staten verminderen en kijken dan automatisch naar de Europese Unie.

Na de Brexit werden grenscontroles ingevoerd met vooral veel regels waaraan de export van landbouwproducten moest voldoen. Het gevolg: veel administratieve rompslomp. Vooral aan Britse kant was het een hele klus om alle maatregelen in te voeren. De vele regels waren niet alleen nodig omdat het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie gingen scheiden, maar ook om de grens tussen Ierland (EU) en Noord-Ierland (Verenigd Koninkrijk) open te houden.

Lees verder onder de video

Brexit may have faded from the headlines, but quiet should not be mistaken for closure. As we approach the EU-UK Summit on May 19th, we must bring this relationship back to the political forefront! pic.twitter.com/CSyrFYokFf

— Nina Carberry MEP (@ninacarberry) May 5, 2025

Voedselindustrie wil eind aan belemmeringen

Vooral de Britse voedselindustrie wil dat de belemmeringen worden weggenomen. De EU blijft de grootste handelspartner; bijna 62% van de Britse export gaat naar de EU. De import uit de EU stijgt ondertussen. Ruim 75% van de import in het Verenigd Koninkrijk komt uit Europa.

Het is de bedoeling dat op 19 mei, als er voor het eerst een EU-Groot-Brittannië top wordt gehouden, een speciaal defensiepact wordt ondertekend. Britse bedrijven krijgen dan ook toegang tot het nieuwe EU-herbewapeningsfonds van €150 miljard. Premier Starmer hoopt dat er dan ook overeenstemming is over de andere onderwerpen waarover wordt gesproken. Want het is een heel pakket geworden waar de diplomaten in Brussel en Londen over onderhandelen.

Om te beginnen is het de vraag wat voor soort overeenkomst het moet worden. Een tijdelijke, zoals Brussel graag wil, of een langdurige, zoals de Britten willen. En ook de inhoud is nog niet helemaal duidelijk. Vooral de vraag wie waar mag vissen (in welk deel van de Noordzee) is niet helder. Europese vissers willen toegang houden tot de rijke Britse wateren. En dan is er nog de kwestie van de studenten. De Europese Unie wil dat meer studenten in het Verenigd Koninkrijk kunnen studeren.

Zwitserland als voorbeeld

In ieder geval zal de overeenkomst lijken op de eind vorig jaar afgesloten overeenkomst met Zwitserland. Dezelfde onderhandelaars uit Brussel werken nu aan de deal met de Britten. Zo is het de bedoeling dat het Verenigd Koninkrijk zich zal aansluiten bij de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid, de organisatie die de regels bepaalt op dat gebied.

Of de Britten op 19 mei al zover zijn is de vraag. De bijeenkomst gaat wel door, zeggen ingewijden, maar zal hoe dan ook meer in het teken van defensie staan. Wat betreft de landbouw-reset zal hooguit sprake zijn van vertraging, niet van afstel.