Redactie
Petra Frans
freelance redacteur
De inschrijving van de verkiezing Agrarisch Ondernemer van het Jaar 2025 is geopend. Met deze editie liefst drie prijzen.
Met de nieuwe prijs Jong Agrarisch Talent van het Jaar wil de organisatie van Agrarisch Ondernemer van het Jaar samen met de partners – het ministerie van LVVN en Interpolis – jonge agrarische ondernemers (onder de 35 jaar) in de spotlights zetten. De jury, onder voorzitterschap van Afke Baukje Spierings, legt hierbij de nadruk op essentiële aspecten zoals innovatie, veranderingsbereidheid en het omarmen van nieuwe technologieën.
Spierings wil bij de kandidaten vooral letten op toekomstbestendigheid, ofwel: kan een ondernemer goed inspelen op ontwikkelingen in de maatschappij, weet hij of zij wat er leeft in de omgeving en lukt het daarbij het bedrijf rendabel te maken? “Goed kijken naar hoe je je bedrijf hierop kunt aanpassen en tegelijk zorgen dat je bij jezelf blijft.”
De buitenwereld is voor de boer ingewikkeld. Hoe ga je daarmee om?
De jury kiest uit de aanmeldingen drie genomineerden die een pitch voorbereiden om de jury te overtuigen. Daaruit kiest de jury één winnaar. Die jury van Jong Agrarisch Talent bestaat verder uit Roy Meijer (voorzitter NAJK), Heleen van Loon (docent HAS Hogeschool), en secretaris Jan Vullings, hoofdredacteur Boerderij en Groenten&Fruit. De winnaar krijgt ondersteuning zoals een coachingtraject met een innovatiemakelaar of een businesscoach.
Agrarisch Ondernemer, Beste Start-up en Jong Agrarisch Talent 2025
De zoektocht naar Agrarisch Ondernemer, Beste Food&Agri Start-up en Jong Agrarisch Talent 2025 gaat van start! Deze wordt maar liefst voor de 29e keer georganiseerd door Misset-uitgaven Boerderij, Eiwittrends, Groente&Fruit en Pluimveehouderij. Partners van de verkiezing zijn Rabobank, Hardeman, het ministerie van LVVN, Topsector Agri&Food en Interpolis.
De verkiezing Agrarisch Ondernemer van het Jaar 2025 is bedoeld voor ondernemers die zich onderscheiden met visie en ondernemingsgeest, die kunnen meebewegen met maatschappelijke en politieke bewegingen. Ondernemers uit alle deelsectoren kunnen zich aanmelden. Daarnaast zijn er verkiezingen voor Beste Food&Agri Startupen – nieuw dit jaar – Jong Agrarisch Talent, voor jongeren tot 35 jaar.
Doe je mee? Inschrijven kan tot en met 15 december 2024 .
Ad van Vught neemt namens Time Travelling Milkman de prijs voor Beste Food&Agri Start-up 2024 in ontvangst. Dit jaar is er een derde prijs bij: voor Jong Agrarisch Talent. Foto: Koos Groenewold 29e editie Agrarisch Ondernemer De 29e editie van Agrarisch Ondernemer van het Jaar vindt plaats onder voorzitterschap van ´nieuwkomer´ Ger Koopmans, sinds 1 april voorzitter van LTO Nederland. Naast een financieel gezonde bedrijfsvoering kijkt de jury naar de omgevingsgerichtheid, de maatschappelijke impact en naar de ondernemer zelf. Het ondernemerschap, de toekomstvisie, passie en lef en het innoverende vermogen. Er zijn drie elementen waar Koopmans vooral op gaat letten bij het beoordelen van de kandidaten: ondernemerskracht, authenticiteit en uitstraling. “De buitenwereld is voor boeren en tuinders ingewikkeld. De vraag is: hoe ga je daarmee om?”
De jury bestaat verder uit Rens Buchwaldt (lid raad van bestuur Wageningen UR), Jasper en Afke Baukje Spierings (Agrarisch Ondernemers van het jaar 2024), Nicolette Klijn (directeur Skal Biocontrole), Marc Jansen (algemeen directeur Centraal Bureau Levensmiddelenhandel) en Alexander van der Lely (voorzitter Raad van Commissarissen Lely). Secretaris is Jan Vullings, hoofdredacteur Boerderij en Groenten&Fruit.
Kijk hoe je je bedrijf aanpast en tegelijk bij jezelf blijft
De partners selecteren tien kandidaten. De jury kiest hieruit vijf genomindeerde bedrijven waar ze vervolgens op bezoek gaat. Hieruit komt op 27 maart tijdens een prijsuitreiking de winnaar naar voren. De winnaar ontvangt een geldbedrag van €12.500. Bezoekers van de website Agrarisch ondernemer kunnen ook stemmen op hun favoriet. De ondernemer met de meeste stemmen ontvangt de publieksprijs, een bedrag van €2.500.
Beste Food&Agri Start-up Voor de derde keer vindt de verkiezing Beste Food&Agri Start-up plaats. Innovatieve oplossingen, bijvoorbeeld op het vlak van arbeidsverbetering, milieuvoordelen en gezondheidsbevordering, krijgen met deze prijs de erkenning die ze verdienen. Orfirah Hogeman-Helstone is de nieuwe juryvoorzitter. Zij ziet dat de eerste twee winnaars totaal verschillende producten hadden voor twee totaal verschillende markten. “In elke productcategorie werkt het weer anders. Je moet je heel goed afvragen welk type klant bij je nieuwe product past.”
De jury kiest uit de aanmeldingen drie bedrijven, die hun dienst of product presenteren via een pitch. De jury voor Beste Food&Agri Start-up bestaat verder uit Henk Kievit (hoogleraar Entrepreneurship & Ecosystems aan de Nyenrode Business Universiteit) en Maurits Burgering (programmadirecteur Thematic Technology Transfer Circular Technology ,TTT-CT, Wageningen UR). Secretaris is Jan Vullings, hoofdredacteur Boerderij en Groenten&Fruit.
De winnaar ontvangt €2.500 en als bonus waardevolle middelen om je start-up naar nieuwe hoogten te brengen, waaronder een consult met een innovatiecoach, een gesprek met een expert in start-ups en scale-ups, en een uitgebreid mediapakket ter waarde van €2.500.
Criteria voor verkiezing Jong Agrarisch Talent
Voor deze nieuwe verkiezing legt de jury de nadruk op essentiële aspecten zoals innovatie, veranderingsbereidheid en het omarmen van nieuwe technologieën. Bij de beoordeling wordt er veel aandacht besteed aan de mate waarin de genomineerde bezig is met een toekomstbestendige landbouw. Het hebben van een duidelijk omschreven droomplan is cruciaal, waarbij de deelnemer overtuigend moet laten zien hoe dit plan wordt gerealiseerd.
Belangrijke criteria zijn: je bent maximaal 35 jaar; je bent werkzaam in de akkerbouw, veehouderij of tuinbouw; op het bedrijf waar je werkt wordt meer dan 50% van de inkomsten behaald uit agrarische activiteiten; je hebt de wens om zelf boer te worden; je staat open voor innovatie, verandering en nieuwe technologieën; je houdt je bezig met toekomstbestendige landbouw.
Meer info en voorwaarden
Criteria voor verkiezing Beste Food&Agri Start-up
De verkiezing Beste Food&Agri Start-up staat open voor deelnemers uit alle sectoren binnen voedselsector en landbouw die actief zijn met de ontwikkeling of lancering van innovatieve producten of diensten. De jury legt bij het beoordelen de nadruk op cruciale aspecten zoals ondernemersvaardigheden, het bedrijfsmodel, marktkansen, productinnovatie en duurzaamheid/sociale impact. Enkele criteria zijn: je werkt aan een nieuw innovatief product of technologie met een toepassing in de food- en/of agribusiness; het product of de technologie draagt het bij aan het oplossen van een probleem in de markt of is een gat in de markt; je staat ingeschreven bij de KvK en je activiteiten vinden plaats in Nederland; je bedrijf is gereed om de markt te betreden of je hebt de markt reeds betreden (Seed-fase, Serie A).
Meer info en voorwaarden
Jury-voorzitter Ger Koopmans van Agrarisch Ondernemer van het Jaar 2025: “De prijs heeft een enorme uitstraling op je bedrijf, op je gezin, op de omgeving.” Foto: Dirk Hol ‘Ga door met uitdagingen en kansen pakken’
Ger Koopmans, de nieuwe juryvoorzitter van de verkiezing Agrarisch Ondernemer van het Jaar, heeft in zijn lange carrière als bestuurder en politicus geregeld prijsuitreikingen meegemaakt. “Ook als jurylid, bijvoorbeeld van horecaondernemer van het jaar in Limburg. Zo´n verkiezing genereert altijd enthousiasme bij de deelnemers, ze gáán er echt voor.”
Dat geldt wellicht in de vergrotende trap voor Agrarisch Ondernemer van het Jaar, de meest prestigieuze landelijke verkiezing van de agrarische sector. “Zo´n prijs heeft een enorme uitstraling op je bedrijf, op je gezin, op de omgeving. Het zet het agrarisch ondernemerschap in Nederland en ook daarbuiten op de kaart. Heel mooi dat ik nu als LTO-voorzitter ook voorzitter van deze verkiezing ben.”
Ondernemerskracht Er zijn drie elementen waar Koopmans vooral op gaat letten bij het beoordelen van de kandidaten: ondernemerskracht, authenticiteit en uitstraling. “Agrarisch ondernemers leven in uitdagende tijden, met veel knellende regelgeving die amper binding heeft met de boerenpraktijk, met een vastgelopen mestmarkt, kalenderlandbouw. De buitenwereld is voor boeren en tuinders ingewikkeld. De vraag is: hoe ga je daarmee om? Kun je de problemen doorzien? Waar liggen de kansen en uitdagingen voor jouw bedrijf? Welke keuzes kun je maken? Daarnaast vind ik authenticiteit ook een belangrijke eigenschap: wat past er bij jou en jouw bedrijf, waarmee durf je je te onderscheiden? Durf je andere oplossingen te zoeken?”
Het derde ijkpunt – uitstraling – is voor Koopmans zeker niet het minste. “Ik bedoel met uitstraling vooral: gebruik je je bedrijf ook om jonge talenten een kans te geven? Ondersteun je andere ondernemers met jouw inzichten en vaardigheden? Ben je actief in studie- en vakgroepen? Kun je collega´s spiegelen en enthousiasmeren? Als je dat doet, dan stimuleer je ondernemers in de sector voor de toekomst. Je werkt niet alleen voor jezelf, je bent er ook om anderen in de sector verder te helpen.”
Realistische landbouwkoers In het halfjaar dat hij nu LTO-voorzitter is, bezocht Koopmans wekelijks een boerenbedrijf. In het begin proefde hij bij boeren veel wantrouwen tegen de overheid. “Met het nieuwe kabinet zijn ze iets optimistischer over een wat meer realistische landbouwkoers. Ik ben zelf sowieso meer een denker in kansen dan in problemen, ken de agrarische wereld al mijn hele leven, elk tijdvak heeft z´n uitdagingen gehad. We hebben in Nederland enorm veel sterke agrarische ondernemers en ondernemingen. Dat zeg ik ook op elk werkbezoek: kijk eens om je heen wat een prachtig bedrijf je hebt. Je bent altijd uitdagingen aangegaan en hebt kansen gepakt, anders was je niet waar je nu bent. Dus ga door!”
Dat er dit jaar voor het eerst een verkiezing voor talent van het jaar is, vindt Koopmans een goede zaak. “Jonge boeren die innoveren, nieuwe technieken omarmen en anderen stimuleren, werken eraan om zo de landbouw toekomstbestendig te maken. Die willen we graag in de schijnwerpers zetten.”
Jasper en Afke Baukje Spierings wonnen de laatste editie van Agrarisch Ondernemer van het Jaar. Foto: Jan Willem Schouten ‘Je kunt altijd je bij je beoogde doel uitkomen’
Maak een plan, wees flexibel en zet door. Dat zijn de belangrijkste adviezen die juryvoorzitter Afke Baukje Spierings van de verkiezing Jong Agrarisch Talent 2025 aan agrarische jongeren wil meegeven.
Een grote eer, noemt Spierings haar juryvoorzitterschap. “Ik heb iets met jonge boeren en vindt het mooi om onderdeel te zijn van een nieuwe verkiezing”, legt ze uit. Vanuit haar eigen achtergrond kan ze zich prima inleven in jongeren met agrarische ambities. Ze was lerares in het mbo en werkte later met echtgenoot Jasper aan de overname van zijn ouderlijk bedrijf.
Vanuit die ervaring weet ze hoe belangrijk het is om doelen op papier te zetten. “Wij hebben onze ideeën in een droomplan op een rij gezet”, vertelt Spierings. “Dat heeft ons erg geholpen. Zo konden we vroegtijdig acties uitzetten om vergunningen en financiering te verkrijgen.” Met het succesvolle multifunctionele bedrijf Boer Spierings dat hieruit voortkwam, wonnen Jasper en Afke Baukje de titel Agrarisch Ondernemer 2024.
Letten op toekomstbestendigheid De juryvoorzitter wil bij de kandidaten vooral letten op toekomstbestendigheid. Dat is een breed begrip, maar komt erop neer dat een ondernemer goed kan inspelen op ontwikkelingen in de maatschappij, weet wat er leeft in de omgeving en daarbij een bedrijf rendabel weet te maken. “Goed kijken naar hoe je je bedrijf hierop kunt aanpassen en ook zorgen dat je bij jezelf blijft”, zegt ze.
Agrarische jongeren hebben het niet makkelijk, realiseert Spierings zich. “Wet- en regelgeving veranderen, net als de maatschappelijke opinie. Maar: toen wij vijftien jaar geleden begonnen, was het ook niet eenvoudig.” Daarom is het volgens haar belangrijk een stip op de horizon te zetten, maar plannen niet té specifiek te maken. “Je moet flexibel zijn en kunnen schakelen. Ook bedrijfsovername is een belangrijk onderwerp: wat komt er allemaal op je af en hoe denkt de huidige boer over jouw plannen? Het is belangrijk om door te zetten; je kunt altijd bij je beoogde doel uitkomen.”
Jury-voorzitter Orfirah Hogeman-Helstone van Beste Food&Agri Start-up. “In de agri- en foodsector is weinig marge voor fouten.” Foto: Jago Dalasota ´Prijs kan bijdragen aan succes van startups’
In de food- en agribusiness wordt volop geïnnoveerd. Maar lang niet alle initiatieven en startups slaan aan: soms briljante producten, diensten of technologieën weten de markt niet te bereiken of vergaren onvoldoende kapitaal om te kunnen doorzetten. “De agri- en foodsector in Nederland is bovendien enorm georganiseerd. Daardoor is er weinig marge voor fouten”, zo stelt Orfirah Hogeman-Helstone, de nieuwe juryvoorzitter van de Food&Agri Start-up van het jaar.
Je moet als startup dus goed de wegen en de routes kennen in het segment waarin je wilt scoren. “De grootste uitdaging voor een startup is om je innovatie goed te laten landen in de markt. En om je investeringen terug te verdienen, heb je op een gegeven moment schaalgrootte nodig. Als je investeerders weinig geduld hebben, dan kan dat misgaan.”
Daar komt bij dat de markt voor voedsel en voeding bijzonder breed en gevarieerd is. “Je moet je dus heel goed afvragen welk type klant bij je nieuwe product past. Neem de winnaars van de eerste twee edities van deze prijs: een optische aardappelsorteerder van Flikweert en de zuivelroomvervanger op basis van zonnebloempitten van Time Travelling Milkman. Twee totaal verschillende producten voor twee totaal verschillende markten. In elke productcategorie werkt het weer anders.”
Passie voor eten Hogeman-Helstone neemt het jury-stokje over van Danielle Mol, die ze al enkele jaren kent uit het circuit van startups en innovatieve bedrijven. Ze studeerde bedrijfskunde aan de Universiteit van Amsterdam. Vanuit haar Surinaams-Curaçaose achtergrond had ze altijd al een passie voor eten. Via grote foodbedrijven als Nestlé en Danone leerde ze de commerciële kant kennen van de grote spelers. “Die hebben allerlei ambities waar het gaat om gezondere producten, met minder suiker, zout en vet. In 2030… ik meen dat dat sneller kan en moet.”
Ze maakte de overstap naar commerciële bedrijven met missiewerk: Vedgy Kitchen en daarna BUMI, leverancier van biologische, vegan tempeh en seitan. Inmiddels is ze ruim twee jaar CEO en business mentor bij Route to Bloom. Dit bedrijf helpt strategie te vertalen naar commercieel succes binnen de food(service)industrie. Haar ervaring is dat een startup een product moet hebben dat een koppeling heeft met iets vertrouwds. “Het moet passen bij iets wat mensen al kennen.”
Voor Hogeman-Helstone is de prijs voor Beste Food&Agri Start-up geslaagd als deze nog meer bekendheid krijgt en het aantal inzendingen blijft groeien. “Dan krijgt de prijs meer status en kan het meer bijdragen aan het succes van startups.”
Afke Baukje Spierings is voorzitter van de Jury Jong Agrarisch Talent. “Je moet flexibel zijn en kunnen schakelen. Ook bedrijfsovername is een belangrijk onderwerp. Foto: Jan Willem Schouten ‘Verkiezing is mooie gelegenheid om verhaal te delen’
Meedoen aan de verkiezing Agrarisch Ondernemer vonden Jasper en Afke Baukje Spierings nuttig om hun verhaal te kunnen delen met de buitenwereld. Ook kregen ze zo weer scherp wat hun drijfveren en doelen zijn, zegt Jasper Spierings.
Jasper en Afke Baukje volgden de verkiezing al jaren, tot ze vorig jaar besloten zich aan te melden voor de editie 2024. “We hadden toen al een tijdlang de focus op hard werken en het bedrijf goed neerzetten, een beetje naar binnen gekeerd. De volgende stap was om het verhaal van Boer Spierings naar buiten te brengen”, legt Jasper Spierings uit. “De verkiezing was een mooie gelegenheid om ons verhaal te delen. En het heeft ons ertoe aangezet om van een afstandje te bekijken waar we mee bezig zijn en wat onze drijfveren en doelen zijn.”
Spierings beschrijft de verkiezingsperiode als spannend en intensief. Doordringen tot de finale was al een enorme winst, zegt hij. Een grote groep medewerkers vergezelde de ondernemers tijdens de prijsuitreiking. Dat uiteindelijk de hoofdprijs mee naar huis ging, vond Spierings ook voor hun personeelsleden een mooie opsteker. “Zij waren terecht trots. Voor hen was het ook goed om ons verhaal te horen. In de praktijk hebben zij allemaal hun eigen werkzaamheden en nu zagen ze ook het bredere plaatje.”
Bij uitblinkerslunch koning Na de winst volgden vele felicitaties en heel veel bloemen. “We kregen de vazen bijna niet aangesleept”, lacht de ondernemer. Verder noemt hij als hoogtepunt enkele maanden later hun aanwezigheid bij de uitblinkerslunch van de koning. “Daar zit je dan tussen topsporters en artiesten, bijna onwerkelijk. Wat me opviel, was dat de koning zeer goed op de hoogte was van ontwikkelingen in de landbouw.”
Ondernemers die overwegen zich op te geven voor de verkiezing 2025 kan hij maar één advies geven: “Doen. Het is enorm uit je comfortzone stappen, maar het zet je ook aan om eens goed op papier te zetten wat je precies doet en wilt bereiken.”
Saskia Tersteeg van Time Travelling Milkman, Beste Food&Agri Start-up 2024. “De titel heeft ons veel erkenning in Nederland opgeleverd.” Foto: Koos Groenewold Time Travelling Milkman volop bezig met vermarkten product
Time Travelling Milkman werkt volop aan opschaling van de productie en het vermarkten van zuivelroomvervanger Oleocream. De titel Beste Start-up Food&Agri 2024 bracht de startup erkenning en bevestiging dat ze op de goede weg zitten, vertelt medeoprichter Saskia Tersteeg.
Time Travelling Milkman maakt een zuivelroomvervanger op basis van zonnebloempitten, die producten als ijs en roomijs op plantaardige wijze romiger maakt. Dat is om twee redenen bijzonder, vond de jury van Food&Agri Start-up. Het is knap om zowel een duurzaam en gezond plantaardig nieuw ingrediënt in de markt te zetten, als te voorzien in de vraag naar romige plantaardige producten. Time Travelling Milkman trok de winst in de verkiezing overtuigend naar zich toe.
Ruim een half jaar later werkt de startup volop aan zijn verdere ontwikkeling, zegt Saskia Tersteeg van Time Travelling Milkman. “Ongeveer gelijk met de verkiezing zijn we erin geslaagd bij een investeringsronde €850.000 binnen te halen. Daarmee werken we nu aan verdere opschaling van de productie op industriële schaal alsook commerciële verkoop. Daarnaast hebben we ons team kunnen versterken met een aantal nieuwe medewerkers.”
Veel erkenning Die investeringen binnenhalen was een lange weg, die in feite los stond van de verkiezing, zegt Tersteeg. “Maar de titel heeft ons daarbij wel veel erkenning in Nederland opgeleverd. Hierdoor beseffen we dat we op de goede weg zitten. Het heeft er ook toe geleid dat we ons netwerk hebben uitgebreid en versterkt.” Voorlopig ziet Tersteeg nog volop groei. “Ook naar hybride zuivel, dus met plantaardige ingrediënten zoals wij die maken, is veel vraag. Daarbij is positief dat het investeringsklimaat weer iets beter is dan een paar jaar geleden.”
Tersteeg kijkt met plezier terug op deelname aan de verkiezing. Wat haar bijbleef, waren de best pittige vragen die de startup tijdens de pitch kreeg over het product, schaalbaarheid en concurrentie. “Dat zette aan tot nadenken. De verkiezing wordt grondig aangepakt.” Wie overweegt zich aan te melden, adviseert ze goed te kijken naar de eigen positie. “Wij hadden het voordeel dat we op het snijvlak van food en agri opereren. Kijk naar de overlap en probeer jezelf in een breder plaatje te zetten.”
Mede-auteur: Eric Boekel
Boerderij
Reacties
Je moet een account hebben om te reageren
Voordelen van een account:
Krijg toegang tot de beste en meest actuele artikelen.
Discussier mee met collega’s, experts en specialisten.