Agrifacts krijgt geen gelijk in zaak tegen PBL over waterkwaliteit

Op 21 juni 2019 publiceerde PBL het rapport ‘Geïntegreerde gewasbescherming nader beschouwd’, een tussenevaluatie van de nota Gezonde Groei, Duurzame Oogst. Diezelfde dag werd op de website van het PBL een nieuwsbericht geplaats onder de titel ‘Geïntegreerde gewasbescherming nog niet in zicht’. In het nieuwsbericht schreef PBL dat het aandeel gemeten overschrijdingen van waterkwaliteitsnormen voor de Kaderrichtlijn Water in 2017 met 15% was afgenomen, ten opzichte van 2013. Hiermee was de doelstelling om het aantal overschrijdingen met 50% te verminderen niet gehaald.

Agrifacts was het het hier niet mee eens. In de tussenevaluatie en in het nieuwsbericht van PBL zouden onjuiste en misleidende informatie staan. Uit de tussenevaluatie zou volgens Agrifacts juist kunnen worden opgemaakt dat de doelstelling van 50% reductie wel is gehaald en het gevoerde beleid daarmee succesvol blijkt te zijn. De stichting eiste daarom een rectificatie, maar het PBL was dat niet van plan. Een rechtszaak volgde.

Gebruik meetpunten in rapport PBL

Voor de rechtbank voerde Agrifacts aan dat de 96 meetpunten die voor het PBL-rapport zijn gebruikt, niet representatief zijn. De reden is dat deze meetpunten zijn gekozen vanwege de daar gemeten hoogste normoverschrijdingen. Als gebruik was gemaakt van de Bestrijdingsmiddelenatlas met zo’n 570 meetpunten dan zou de gemiddelde daling van het aantal normoverschrijdingen tussen 2013 en 2018 geen 15% bedragen, maar ongeveer 50%, aldus Agrifacts.

Dat niet voor niets is gekozen voor de bewuste meetpunten heeft volgens het PBL te maken met de doelstelling die het kabinet zich heeft gesteld. Namelijk dat in 2023 nagenoeg geen overschrijdingen meer mogen plaatsvinden van de kwaliteitsnormen voor drinkwater en oppervlaktewater. Daarom zijn de meetlocaties bij die problematische teelten cruciaal, aldus het PBL. De voortgang in de realisering van die doelstelling moest op deze wijze gemonitord worden.

Rechtbank: PBL heeft niet onrechtmatig gehandeld

Volgens de rechtbank is ondanks alle aangedragen feiten en omstandigheden, niet komen vast te staan dat het PBL door de publicatie van de tussenevaluatie en het nieuwsbericht tegenover Agrifacts en/of de ondernemers in de land- en tuinbouw van wie zij de belangen behartigt, onrechtmatig heeft gehandeld. Alles dat partijen verder hebben aangevoerd, leidt niet tot een ander oordeel. De vorderingen van Agrifacts worden afgewezen.