18 jaar geleden: Fout bericht razendsnel wereld over

Op 7 augustus 2001 stuurde de Keuringsdienst van Waren een persbericht uit met als bijzondere mededeling dat groenten en fruit niet te veel residuen van bestrijdingsmiddelen bevatten. Een bericht waarin stond dat dat wel zo is, was kort daarvoor namelijk naar buiten gegaan via persbureau ANP. Daar had een redacteur een onderzoeksrapport doorgevlooid en geconcludeerd dat Nederlandse groente- en fruitsoorten 30% meer restanten van bestrijdingsmiddelen bevatten dan was toegestaan.

In no-time ging het bericht de wereld over, maar al snel bleek dat het percentage niet juist was gedestilleerd uit de onderzoeksrapporten. Restanten op producten uit verschillende Europese landen waren bij elkaar opgeteld, iets dat nergens op sloeg, volgens de sector, omdat wet- en regelgeving per land verschillen.

Gifbericht zorgt niet voor afname consumptie

Om ooit nog eens zulke verwarring te voorkomen, moest het gebruik van bestrijdingsmiddelen Europees geregeld worden. Er klonken zelfs geluiden om in dat geval het College voor de Toelating van Bestrijdingsmiddelen (CTB) op te heffen. Zover kwam het niet.

Ook bleek de schade die het bericht zou veroorzaken, achteraf mee te vallen. Er waren geen signalen over verminderde afzet van Nederlandse groenten en fruitsoorten. Wel zuchtten telers onder het zoveelste ‘gifbericht’ dat iets suggereerde dat er volgens hen niet was.

Regelmatig komen aardbeien voorbij die ‘vol restanten zouden zitten’. Ook in dergelijke berichtgeving wordt volgens telers gestapeld met middelen, terwijl de werkelijkheid zo niet in elkaar zit. Zo was er in 2017 nog een groot aardbeienschandaal. De rode vruchten zouden 6 keer meer restanten van schadelijke stoffen bevatten dan ander fruit. Toxicologen nuanceerden de ernst hiervan, maar toen was het bericht al ‘viral’ gegaan. De schade leek ook toen beperkt, de wereldwijde consumptie nam toe.

Op een aardbei zit 6 keer zo veel gif als op ander fruit. Kunnen we nog wel aardbeien eten?: https://t.co/18W2UqVrFQ #radar

— Radar (@avrotrosradar) November 13, 2017

Dit artikel is te lezen in Boerderij Vandaag van woensdag 7 augustus en is onderdeel van de rubriek Historisch.