1963: snelle snaai uit voerkar

Het snaaien dat deze koeien op de foto doen, was niet geheel zonder risico. Te veel krachtvoer kon de spijsvertering flink in de war sturen, met allerlei gezondheidsproblemen tot gevolg. – Foto: Misset

De foto is gemaakt in 1963. Koeien zien hun kans schoon om snel even brokken te snaaien uit de krachtvoerkar. Die werd handmatig voor de dieren langs geduwd en elke koe kreeg met de kiloschep een hoeveelheid brok die werd geschat op basis van conditie, melkgift en lactatiestadium. Heel precies was het allemaal niet. Hoe dan ook, krachtvoer was een goede aanvulling op het rantsoen van veelal hooi, bieten, soms knollen en snijmais. Het was wel een kunst om niet te veel te geven.

Te veel krachtvoer

Sommige boeren vonden het maar wát handig, die brokken, en schepten erop los, om vervolgens te merken dat hun dieren ziek werden. Ze vraten niet meer en sommige ontwikkelden trommelzucht. Het ruwvoer kreeg meestal de schuld, maar praktijkonderzoek wees al snel uit hoe het zat. Al te veel krachtvoer zorgde bij de pensinhoud voor een verzuring, die zo erg kon worden dat de hele microbiële samenstelling in de war raakte. Verder waren er ‘signalen die wezen op verdringing van ruwvoer door krachtvoer’. Ook dat had te maken met een verlaging van de pH in de pens. Hierdoor werden bepaalde bacteriën, vooral de zogeheten cellulosevergisters, geremd in hun functioneren. Het bleek steeds weer: een koe moet juist veel lange vezels binnenkrijgen om de spijsvertering goed aan de gang te houden. Minimaal een derde van het rantsoen moest hieruit bestaan, was het advies. Tegenwoordig is dit eerder twee derde.

Dit artikel is te lezen in Boerderij 27 van dinsdag 2 april en is onderdeel van de rubriek Zo ging het toen