1957: Vier man op één verzamelrooier

Deze foto van een rooidemonstratie is gemaakt in 1957. Het was toen een moeizaam en nat jaar, al is dat op deze afbeelding niet goed te zien. Het betrof een relatief droog perceel, waar op de rooier volledig opgetuigd aan de slag kon: met sorteerzeef en opzakinrichting. De scheef schudde de tarra van de knollen, waarna ze in jutezakken werden opgevangen.

Op natte kleigrond bleef de tarra echter plakken, wat rotting in de zak zou geven. Vandaar dat men dan de extra’s van de machine haalde en met de ‘kale’ rooier het land opging. Die rooide wel de knollen, maar liet ze liggen op het land. Hierna werden de knollen – zodra het weer het toeliet – handmatig verzameld. Deze methode werd voorraadrooien genoemd.

Gebrek aan mensen aanjager mechanisatie

Als er een opzakinstallatie aanwezig was, sprak men van verzamelrooier. Die had absoluut de voorkeur. Het scheelde immers werk, ook al was er nog steeds drie tot vier man bij nodig. Dat was altijd nog minder dan de tien tot vijftien om handmatig knollen te rapen.

Juist die mensen, of beter het gebrek eraan, waren de aanjager van de mechanisatie. Een nijpend tekort gaf een boost aan ontwikkelingen, die voor de oorlog niet van de grond kwamen. Toen was er immers personeel zat en het was ook nog eens betaalbaar. Waarom zou je dan dure machines kopen die bovendien lang niet zulk goed werk leverden als mensenhanden? Maar machines werden steeds beter en personeel steeds schaarser. Dat maakte een ontwikkeling zoals op de foto mogelijk.