Genoeg grond voor biomassa én voeding

Er is landbouwgrond genoeg voor planten, voor zowel biomassa als voeding. Dat stelt energiewetenschapper Sarah Gondelach. Bossen kappen hoeft niet. Intensivering van de landbouw is het antwoord.

Biomassa en voeding lijken al jaren met elkaar te strijden om grond. Volgens energiewetenschapper Sarah Gondelach hoeft dat helemaal niet. Door de landbouw op verschillende plekken in de wereld te intensiveren is er plek genoeg voor de plantenproductie voor beide doeleinden. Hierdoor hoeven geen bossen te worden gekapt om landbouwgrond te ontginnen.

Gondelach promoveerde vorige week met haar promotieonderzoek aan de Universiteit Utrecht. In dat onderzoek richtte ze zich op de productie en het gebruik van biomassa waarmee warmte, elektriciteit, brandstoffen en materialen kunnen worden geproduceerd.

Landbouw intensiveren

Het verbouwen van gewassen voor de productie van biobrandstoffen hoeft niet ten koste te gaan van voedselproductie, concludeert Gondelach. Door landbouw waar mogelijk te intensiveren, kunnen grote hoeveelheden landbouwgrond worden vrijgemaakt voor biomassaproductie. Bovendien kunnen de landbouwopbrengsten vaak relatief vlot worden verbeterd door technologieën aan te passen.

Grond vrijmaken

Als voorbeeld noemt ze in een interview met de wetenschappelijke website Kennislink.nl Polen. “Uit mijn berekeningen bleek dat in Oost-Polen 4 tot 25% van de grond kan worden vrijgemaakt als je daar op dezelfde manier gaat werken als in West-Polen en Duitsland”, ontdekte Gondelach, die de landbouwgrond in de relatief arme Poolse provincie Lublin vergeleek met productievere gebieden. “Als je op die grond biomassa gaat verbouwen, levert dat uiteindelijk 340 tot 970 miljoen liter biobrandstof op. Daar kun je jaarlijks 5 tot 14 miljoen auto’s mee voltanken. Dat is 1,5 tot 4% van het brandstofverbruik van het Poolse wegverkeer.”

Boeren moeten meedoen

Zo kan in veel gebieden grond worden vrijgespeeld, stelt de wetenschapper. Een belangrijke vereiste hierbij is dat boeren bereid zijn om mee te doen. Dat kan alleen door de economische meerwaarde aan te tonen van verbeterde landbouwmethodes. Verder zijn subsidies en schaalvergroting nodig om biobrandstoffen betaalbaar te maken, zeker nu de olieprijs laag is.

Gondelach benadrukt dat de intensivering op een duurzame manier moet gebeuren, bijvoorbeeld door kunstmest zo efficiënt mogelijk in te zetten. Ze laat zien dat duurzame intensivering een positieve invloed kan hebben op broeikasemissies en andere milieueffecten, zoals biodiversiteit, van zowel landbouw- als biomassaproductie.