AlgemeenOpinie

Terechte inperking speculatie met voedsel

De vrijheid van handel mag niet ten koste gaan van een eerste levensbehoefte: betaalbaar voedsel. Daarom wil de Europese autoriteit financiële markten (ESMA) positielimieten invoeren voor agrarische termijnmarkten. Een handelaar mag dan een bepaald aantal contracten kopen of verkopen. Dat beperkt speculatie met voedselgewassen.

De aanleiding ligt in 2007. Toen stegen de voedselprijzen doordat de graanoogst mislukte. Speculanten zagen hun kans en verhuisden van aandelenbeurzen en financiële markten naar de agrarische termijnmarkten. Speculanten houden van reuring. Hoe meer prijzen schommelen, des te meer valt er voor hen te verdienen.

Maar deze vrijheid van handel heeft als keerzijde dat prijzen heel hard stijgen bij een klein tekort. En prijzen kelderen bij een klein overschot. In een jaar als 2007 met een klein graantekort wordt voedsel peperduur. In een overschotjaar als 2009 kelderen de graanprijzen, waardoor graanboeren niks verdienen. Doordat graan de prijzen van andere gewassen beïnvloedt, hadden veel boeren hier last van.

Speculatie heeft op de lange termijn geen effect op de gemiddelde voedselprijs. Want de prijspieken compenseren de dalen. Maar speculatie vergroot wel de prijsschommelingen. Dat maakt agrarische markten onrustiger. En dat maakt het lastiger voor bedrijven in de hele keten om plannen te maken, bijvoorbeeld voor het bouwplan of voor investeringen.

Voor een gezonde bedrijfsvoering zijn stabielere prijzen wenselijk. Zonder dat de vrijheid van handel te veel wordt beperkt. Daarom doet de ESMA een goed voorstel.

Beheer
WP Admin