Wiersma voert stikstofondergrens van 1 mol in

Demissionair landbouwminister Femke Wiersma gaat de rekenkundige stikstofondergrens van 1 mol per hectare per jaar definitief invoeren. Daarmee zou zo’n 80% van de PAS-melders geholpen zijn.

Het duurt naar alle waarschijnlijkheid nog een half jaar voordat de 1 mol daadwerkelijk wordt ingevoerd, blijkt uit een brief van Wiersma aan de Tweede Kamer.

Juridische toets en aanpassing Aerius

Om de stikstofondergrens te verhogen van 0,005 naar 1 mol per hectare per jaar, zijn nog meerdere stappen nodig, schrijft Wiersma. Eerst wordt de 1 mol in samenwerking met de provincies onderworpen aan een juridische toets. Daarna gaat Wiersma onder meer uitwerken hoe de 1 mol toe te passen bij salderen. Ook is een aanpassing aan stikstofrekentool Aerius nodig om vergunningverleners te ondersteunen. Wiersma verwacht dat de ondergrens van 1 mol na het derde kwartaal van 2025 daadwerkelijk zal worden ingevoerd.

Reactie op kritiek Raad van State

In de Kamerbrief gaat Wiersma in op de stevige kritiek die de Afdeling advisering van de Raad van State recent had op haar (toen nog voorgenomen) invoering van de ondergrens van 1 mol. “We gaan er als kabinet zoveel mogelijk aan doen om de juridische risico’s te ondervangen”, schrijft ze. Tegelijkertijd wijst ze erop dat altijd risico’s blijven bestaan daar waar wetgeving en beleid worden gemaakt. Opnieuw schrijft Wiersma dat ze kritisch is op de modellenwerkelijkheid van de huidige stikstofondergrens van 0,005 mol per hectare per jaar. “Ik wil ondernemers niet belasten met de schijnzekerheid die verbonden is aan die modellen. De beperkingen van die modellen kun je redelijkerwijs niet toerekenen aan individuele ondernemers.” Wiersma verwacht niet dat een ondergrens van 1 mol leidt tot een toename van de stikstofdepositie ten opzichte van de huidige prognoses.

Juridische houdbaarheid onzeker

PAS-melders zijn overigens nog niet zeker dat de ondergrens van 1 mol na invoering juridisch standhoudt. Daar oordeelt een bestuursrechter naar alle waarschijnlijkheid medio 2026 over. Pas dan wordt duidelijk of de 1 mol juridisch houdbaar is.

MOB vreest hausse aan intrekkingen

Mobilisation for the Environment (MOB) kapittelt de invoering van de 1 mol door minister Wiersma. Volgens de organisatie is er een totaal miskend risico dat bestaande vergunningen nu nog kwetsbaarder gaan worden voor intrekkingsverzoeken. “Het invoeren van zo’n 1 mol en/of het legaliseren van PAS-melders zonder natuurcompensatie zal gaan leiden tot een hausse van intrekkingsverzoeken van bestaande vergunningen. Daar kunnen provincies dan al helemaal niet meer onderuit.” MOB is hiermee gestart in Noord-Brabant. In Gelderland heeft de organisatie veertig intrekkingsverzoeken van natuurvergunningen van bestaande bedrijven ingediend.