Weidende melkveehouders houden meer geld over dan collega’s zonder weidegang

Melkveehouders die hun koeien weiden, houden per 100 kilo melk gemiddeld €0,79 meer over dan collega’s die hun vee op stal houden.

Dat blijkt uit een analyse van accountantskantoor Aaff over de jaren 2022, 2023 en 2024. Weidegang levert niet alleen een hoger saldo op, maar ook een hogere kasstroom.

De liquiditeitsmarge is het bedrag dat overblijft na aftrek van álle kosten, inclusief huur, rente, afschrijvingen, belastingen en privé-uitgaven. Het geeft een zuiver beeld van de financiële ruimte op het bedrijf. Bedrijven met weidegang scoren gemiddeld €0,79 per 100 kilo melk hoger op deze marge dan bedrijven zonder weidegang.

Hoger saldo door lagere voerkosten en hogere toeslagen

Uit de Aaff-analyse blijkt dat weidende bedrijven een saldo van €2,25 per 100 kilo melk hoger behalen dan bedrijven zonder weidegang. De belangrijkste oorzaken zijn:

• Lagere voerkosten: gemiddeld €1,13 per 100 kilo melk minder, vooral door minder aankoop van krachtvoer;
• Hogere melkprijs: gemiddeld €1,31 per 100 kilo melk meer, vooral door toeslagen voor weidemelk.

De niet-toerekenbare kosten zijn tussen beide bedrijfstypen redelijk vergelijkbaar. Daardoor ligt het bruto-overschot bij weiders gemiddeld €2,09 per 100 kilo melk hoger.

De HAR-lasten (huur, afschrijving en rente) zijn bij weiders gemiddeld €0,87 lager. Samen leidt dat tot een kasstroomvoordeel van €3,01 per 100 kilo melk. Door hogere privé-uitgaven en betaalde belastingen bij weidende bedrijven (€1,72 meer), blijft uiteindelijk een verschil in liquiditeitsmarge over van €0,79.

Kleinschaliger en minder intensief

Hoewel de weidende melkveebedrijven gemiddeld een lagere melkproductie per koe en per hectare hebben dan bedrijven die niet weiden, behalen ze toch een financieel voordeel. Ze zijn doorgaans minder intensief – met minder melkproductie per hectare – en werken met een kleinere veestapel en oppervlakte. Die lagere productie vertaalt zich niet in slechtere financiële resultaten, integendeel: juist dankzij lagere kosten en extra opbrengsten uit toeslagen boeken ze gemiddeld een hogere marge.

• De melkproductie per koe ligt 591 kilo lager;
• De melkproductie per hectare is 3.663 kilo lager;
• De vet- en eiwitgehaltes liggen nipt lager;
• Het ureumgehalte is iets hoger (+0,47), maar dat verschil is verwaarloosbaar.

Minder weidegang door nat voorjaar en blauwtong

In 2024 paste 80,1% van de melkveehouders een vorm van weidegang toe, tegen 81,2% in 2023. Die lichte daling komt vooral door het natte voorjaar en de uitbraak van blauwtong, blijkt uit een rondvraag van zuivelondernemingen. Veel koeien konden hierdoor later of minder lang de wei in.

Het aandeel bedrijven met volledige weidegang daalde van 77,0% naar 73,9%. Deelweidegang nam juist licht toe, van 5,8% naar 6,2%.