Waterschap: extra natuur in Markdal-Noord ook via onteigening

Meerdere boeren in het Brabantse grensgebied zitten volgens bestuurslid waterschap Brabantse Delta op onteigening te wachten. Althans, op de volledige schadeloosstelling binnen die procedure.

Boeren kunnen voor de herinrichting van het Brabantse Markdal-Noord ook onteigend worden om agrarische grond in natuur om te zetten. Het zou de eerste keer zijn dat waterschap Brabantse Delta bereid is om dit instrument in het gebied tussen Breda en de Belgische grens in te zetten. “We hebben onze natuurdoelen voor meer biodiversiteit en schoner water te halen”, verklaart Karin van den Berg, lid van het dagelijks waterschapsbestuur van Water Natuurlijk. “De provincies willen 80.000 hectare nieuwe natuur realiseren, en NatuurNetwerk Brabant is hier onderdeel van.”

In Markdal-Noord zitten volgens Van den Berg meerdere boeren op uitkoop te wachten. Dat wil zeggen: op een volledige schadeloosstelling als gevolg van een onteigeningsprocedure. “Zo’n procedure is ook nodig om voor een volledige schadeloosstelling in aanmerking te komen. Een schadeloosstelling is altijd een hoger bedrag dan een marktconforme prijs voor een bedrijf.”

De herinrichting van Markdal-Noord voorziet in de omzetting van 150 hectare boerenland in natuur. Ook is in het gebied 4 kilometer beekherstel nodig. Onteigening is een van de instrumenten in de ‘gereedschapskoffer’ van waterschap Brabantse Delta. De andere zijn: ‘gewone’ verwerving, gedoogplicht of anders boeren (kruidenrijk grasland, minder vaak maaien). “Boeren mogen blijven, mits ze hun natuurdoelen halen”, aldus Van den Berg. Ze ziet onteigening als laatste redmiddel. “We zullen altijd eerst proberen eruit te komen, maar het is wel een middel. Daarin verschilt de aanpak van Markdal-Noord van de herinrichting van Markdal-Zuid, die deze zomer is afgerond. In dat deel van het gebied is 36 hectare in natuur omgezet zonder dat er een bedrijf is onteigend of dat daar plannen voor waren.”

ZLTO wil geen onteigening

Waterschapsbestuurder Karin van den Berg sprak tijdens het evenement Big Jump in de rivier de Mark in Breda deze maand voor het eerst over onteigening en verbetering van de waterkwaliteit in het Markdal, aldus dagblad BN de Stem. Een zwemevenement kon toen niet doorgaan vanwege het vervuilde water. Dat had te maken met hevige regenval en overgelopen riooloverlaten in het nabijgelegen Vlaanderen, waardoor het rioolwater in de Mark was gestroomd.

Om die reden is boerenbelangenorganisatie ZLTO erg kritisch op het onteigeningsinstrument van waterschap Brabantse Delta. “Brabantse boeren hebben niks met het vervuilde water van de Mark te maken”, zegt woordvoerder Erik Martens. “De kern van dit probleem is een ondeugdelijk rioolsysteem in Vlaanderen.” Martens wil daarom dat bestuurslid Van den Berg haar woorden over onteigening terugneemt. “Haar uitspraken zijn zeer ongelukkig en maken veel emoties los. Ook boeren moeten bijdragen aan gebiedsprocessen en de verbetering van waterkwaliteit. Dan is dit onnodig olie op het vuur gooien.”