‘Vernieuwing LTO-top niet verkeerd na verkiezingen’

Na drie jaar komt er alweer een eind aan het tijdperk-Sjaak van der Tak. De LTO-voorzitter heeft zijn vertrek aangekondigd. Het is jammer maar begrijpelijk. Jammer omdat met hem een verbinder vertrekt. Verbinding brengen in de verdeelde en destijds zelfs gepolariseerde agrarische sector was zijn doel. En hoe je het ook wendt of keert, daarin heeft hij enig succes gehad. LTO is niet ten onder gegaan in het stikstofgeweld. Dat is belangrijk, want de hele sector heeft baat bij een sterk LTO als serieuze gesprekspartner voor beleidsmakers.

Kalenderlandbouw

De organisatie heeft onder Van der Taks leiding nieuw krediet opgebouwd bij het kritische deel van achterban. Zij vonden LTO te veel aanschurken tegen overheid en ngo’s. Om dat te bereiken, moest de verbinder ironisch genoeg juist de polarisatie opzoeken richting de buitenwereld. LTO slaat onder Van der Tak in het publiek een andere, hardere toon aan. Denk aan de recente stampij en verontwaardiging over de ’kalenderlandbouw’.

Strategisch slimme zet om uit Landbouwakkoord te stappen

Maar het ultieme moment was wel het laten klappen van het Landbouwakkoord. Dat was een teleurstelling voor iedereen die hoopte op zo’n allesomvattende en richtinggevende afspraak. Instemmen met wat er lag, had ongetwijfeld heisa gebracht in de eigen gelederen. Strategisch was het daarom toch wel een slimme zet om eruit te stappen.

Achteraf bekeken is het ook maar de vraag wat zo’n totaalverhaal zonder echte formele status waard was geweest. Doelstelling was dat er een breed gedragen akkoord zou liggen, waar de politiek zich niet al te veel meer mee zou bemoeien. Maar politiek is grillig. En met de val van het kabinet ligt alles toch weer open.

Hoe verder na de verkiezingen?

Wat doet een nieuw kabinet straks met piekbelasters en PAS-melders en depositiebeleid? Als NSC het straks voor het zeggen krijgt – de partij van Pieter Omtzigt en zijn landbouwman Harm Holman – dan komt er een eenvoudige, snelle opkoopregeling op basis van een vast bedrag per dier om ruimte te scheppen. Klinkt als een interessante variant op het huidige beleid. Tegelijk moet juist de partij die de overheid weer betrouwbaar wil maken, oppassen niet te veel hooi op de vork te nemen en dingen te roepen die straks ook weer niet waargemaakt kunnen worden.

Het vertrek van Van der Tak valt samen met het vertrek van veel politici en de komst van nieuwe. Andere tijden breken aan. Eigenlijk niet verkeerd dat dan ook in de belangenbehartiging een nieuw iemand de kar gaat trekken.