Biologische aardappeltelers gaan door ondanks slechte oogst

De biologische aardappelteelt heeft dit jaar naar schatting 40% minder opbrengst dan gemiddeld. Phytophthora is de hoofdoorzaak. De slechte oogst komt op een heel ongelukkig moment voor de biologische aardappeltelers. Dat zegt Henk Klompe, voorzitter van Bioplant, de vereniging van biologische akkerbouwers en vollegrondsgroentetelers.

Net nu de supermarkten hebben toegezegd meer biologische aardappelen in de schappen te leggen, gebeurt dit. “Erg ongelukkig”, zegt Klompe. De voorzitter van Bioplant laat weten dat het afgelopen seizoen een uitzonderlijke samenloop van omstandigheden kende. Die samenloop leidde ertoe dat de schimmelziekte phytophthora keihard toeslag bij aardappeltelers, vooral bij biologische telers, die geen gebruikmaken van chemische gewasbeschermingsmiddelen. “We hebben nog nooit zo’n extreem jaar gehad.”

Hij somt een aantal infectiehaarden op die de schimmelziekte in de kaart hebben gespeeld. Ten eerste de opslag van aardappelen door toedoen van het slechte najaar van 2023. Dit vergrootte de infectiedruk. Daarnaast de afvalhopen rond boerderijen met daarin aardappelen die in het voorjaar uitliepen. Ook die veroorzaakten infecties. In de derde plaats latente aantastingen in pootaardappelen en als vierde: het afgelopen voorjaar was nat, met als gevolg een niet optimale bodemstructuur.

Klompe: ‘Het totaalbeeld is desastreus’

Dit alles leidde ertoe dat phytophthora extra hard kon toeslaan, zegt Klompe, die zelf akkerbouwer is in Biddinghuizen. “Op mijn eigen bedrijf konden we de schade aardig beperken en hadden we een opbrengst van 25 ton per hectare. Maar op andere plaatsen ging het goed mis. De verschillen in opbrengsten tussen de percelen zijn groot. En het totaalbeeld is desastreus.”

De biologische aardappeltelers moesten de afgelopen decennia een pittig gevecht leveren om hun bedrijfsvoering en hun producten geaccepteerd te krijgen. Het samen met partners kweken van robuuste aardappelrassen die minder vatbaar zijn voor de aardappelziekte is een stap in de goede richting.

“Dit zijn rassen die onmisbaar zijn voor een duurzame biologische aardappelteelt en die ook in de gangbare teelt de helft minder bespuitingen nodig hebben. Het zou mooi zijn als we daar met z’n allen, biologisch en gangbaar, werk van kunnen maken. Ik geloof in samenwerking. Daar bereik je meer mee dan met het aangaan van welles-nietesgesprekken. Daarom ben ik ook blij met de samenwerking binnen de Taskforce Phytophthora. Daar kunnen we met z’n allen positieve energie uit halen.”

Die positieve energie is nodig om door te gaan met de biologische teelt. Doorgaan met het kweken en toepassen van robuuste rassen bijvoorbeeld. Klompe: “Rassen zoals Beyonce en Sevilla deden het dit jaar goed. En zo zijn er meer robuuste rassen waar we verder mee kunnen. We gaan daar alles aan doen. Het aantal demovelden wordt uitgebreid en we gaan onze teeltmethoden verder verfijnen. Bijvoorbeeld door meer groenbemesters in te zetten. Nee, we laten ons door een slecht jaar niet uit het veld slaan.”